Haakneuzen in Aalst: carnavalshumor of antisemitisme?
Het had een rustig carnavalsjaar moeten worden voor De Vismooil’n (‘de vissenbekken’) uit Aalst, maar de vereniging zal de editie van 2019 niet snel vergeten. Volgend jaar viert de carnavalsvereniging haar 25-jarig bestaan. Daarom laste de vereniging dit jaar een ‘sabbatjaar’ in: om in 2020 flink te kunnen uitpakken werd besloten dit jaar te besparen op de praalwagen en wat meer in de luwte te opereren.
“Voortbordurend op dat sabbatjaar kwamen we op het idee om Joden op onze praalwagen te zetten”, vertelde de vereniging tegen de Vlaamse krant Het Laatste Nieuws. Een ongelukkige keuze. De groep besloot de karikatuur van ‘op geld beluste Joden’ in de verf te zetten en kwam vorige week zondag tijdens de carnavalsoptocht aanzetten met grote poppen met haakneuzen en pijpenkrullen en een geldkist.
Tot woede van Joodse organisaties. Volgens hen doen de karikaturen denken aan de nazi-propaganda over Joden in 1939. Zij dienden een klacht in bij Unia, het Belgische instituut tegen discriminatie.
In het Belgische #Aalst gaan we in ieder geval geen #carnaval vieren! Daar haalden ze het in hun hoofd een praalwagen te maken met Stürmer-achtige Joden. Het leek even Duitsland 1940. Het Forum van Joodse organisaties heeft een klacht ingediend. pic.twitter.com/xBqNLltsGM
— Centraal Joods Overleg (@CJO_NL) 4 maart 2019
Unesco, dat Aalst Carnaval in 2010 als immaterieel erfgoed erkende, zei in De Standaard dat ze van de Belgische overheid verwacht dat die stelling inneemt tegen de ‘racistische en antisemitische voorstellingen’ op de carnavalswagen. Een internationale petitie vraagt zelfs om het carnaval in Aalst van de werelderfgoedlijst te laten schrappen.
Goede intenties
De kritiek gaat veel Aalsterse carnavalsvierders te ver. Carnaval is nu eenmaal het feest van de karikatuur en je moet met iedereen de spot kunnen drijven, relativeren zij. Burgemeester Christophe D’Haese (N-VA) zei tegen De Morgen. “We horen in Aalst niet graag waar we al dan niet mee mogen lachen. Ook het religieuze leven wordt op de korrel genomen.”
Donderdag bleek dat de vermeende haakneus van een van de poppen, een gerecyclede kop van vorig jaar is, aldus Het Nieuwsblad, dat de foto’s van beide poppen afdrukte. Toen diende het als karikatuur van een lokale Vlaams Belang-politicus die werd afgebeeld als kruisvaarder. Een extra bewijs voor de goede intenties van De Vismooil’n, zeggen de carnavalsvierders.
Het Laatste Nieuws merkte vrijdag op dat eerdere edities van het Aalsterse carnaval de critici blijkbaar zijn ontgaan. In vergelijking daarmee ‘was het dit jaar misschien wel wat braafjes’, aldus de krant. Zo liepen in 2013 tientallen als nazi verklede carnavalsvierders in de stoet en werden politici van de Vlaams-nationalistische N-VA weggezet als SS’ers.
Lees ook:
Carnaval in Rio: links verzet vanaf de praalwagen
Carnaval in Rio is meer dan ontblote lijven en kleurrijke veren. Verslag van de voorbereidingen op een linkse sambaschool, die het feest aangrijpt voor kritiek op de verhoudingen tussen arm en rijk.