Grote bedrijven willen snel een groen kabinet
Een brede groep bedrijven, onder aanvoering van Jan Peter Balkenende, wil dat het nieuwe kabinet werk maakt van de vergroening van Nederland.
Het bedrijfsleven voert de druk op: Den Haag moet haast maken met de vergroening van Nederland. Vandaag stuurt daartoe een brede groep toonaangevende bedrijven, onder leiding van voormalig premier Jan Peter Balkenende, een oproep aan formateur Edith Schippers. Van KLM, Heineken, Philips en DSM tot AkzoNobel, Unilever, Shell en FrieslandCampina: allemaal vinden ze dat het sneller moet.
“De tijd van getreuzel moet voorbij zijn”, zegt Balkenende. ‘Actie en daadkracht’, daar vraagt hij om. De CDA-coryfee, tegenwoordig hoogleraar aan de Erasmus Universiteit en adviseur bij het kantoor EY, is voorzitter van de ‘Dutch Sustainable Growth Coalition’ (DSGC). Zijn oproep volgt op het eerdere pleidooi van werkgeversvoorzitter Hans de Boer (VNO-NCW) voor een stevige klimaatagenda van het volgende kabinet.
Concurrentiepositie
In hun oproep vragen de bedrijven nu om een investeringsagenda van enkele honderden miljarden voor verduurzaming, nodig in de komende twintig jaar. Ze beloven zelf mee te betalen. Inzet op duurzaamheid moet de concurrentiepositie van Nederland versterken, vinden ze.
De DSGC wil daarom dat er een ‘Deltaplan energie en klimaat’ komt. Scherpe ambities voor groene energie en circulaire economie moeten daarbij de boventoon voeren. Net als zogeheten ‘duurzame ontwikkelingsdoelen’ van de VN. De CO2-uitstoot moet omlaag, conform het klimaatakkoord dat in 2015 in Parijs is gesloten. De club onder leiding van Balkenende neemt geen genoegen met een groen paragraafje in het komende reageerakkoord. ‘Groene groei’ moet een rode draad worden.
Zorgpunt: het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) becijferde dat de meeste politieke partijen, het CDA incluis, zwakke groene ambities hebben. Alleen D66, GroenLinks en ChristenUnie beloven genoeg om het klimaatakkoord van Parijs waar te maken.
Balkenende vindt dat partijen over hun eigen schaduw heen moeten springen. “Kom los van politiek gewoel en ga hier gemeenschappelijk achter staan”, drukt hij de politiek leiders die het formatieproces starten op het hart. Balkenende ziet mondiale consensus over de noodzaak voor actie om klimaatverandering tegen te gaan als ‘bindende factor in een verdeelde wereld’. Tijdens de verkiezingscampagne kwam het thema ‘klimaat en energie’ nauwelijks aan bod. Balkenende waarschuwt voor ‘oogkleppenpolitiek’. Bedrijven, milieuorganisaties en jongeren verwachten volgens hem een serieuze aanpak.
Grote concerns
“Vroeger dachten we graag in ‘links’ en ‘rechts’, als het om milieu en duurzaamheid gaat. Dat is een ouderwetse gedachte. Vrijwel alle partijen en bedrijven zijn zich bewust van de klimaatproblematiek.” Balkenende weet dat er scepsis is, als grote concerns vragen om scherp milieubeleid. “Maar na het klimaatakkoord van Parijs is er consensus. Klimaatactie is zakelijk ook interessant. Bedrijven zijn hun verdienmodellen daarom aan het herijken. Dat schept ook kansen. Je kunt miljárden verdienen door circulair te ondernemen.”
Balkenende zegt dat politieke partijen werk moeten maken van grootse, duurzame actie voor de lange termijn. Hij oppert een nationaal ‘Deltaplan energie en klimaat’ tot 2030. Een nieuw kabinet zou dan wel verder moeten kijken dan de regeertermijn van vier jaar. Het huidige energieakkoord voor ‘groene groei’ dat werd afgesproken tot 2023 bewijst dat het kan, zegt hij. Bedrijven en milieuclubs beklonken dit samen, onder regie van demissionair vvd-minister Henk Kamp.
Het lijkt opmerkelijk, dat juist grote bedrijven vragen om een sterk klimaatbeleid. Maar volgens Balkenende hoort dit bij de nieuwe economische ordening. “Natuurlijk hebben we nog bedrijven die gaan voor winstbejag op korte termijn. Maar maatschappelijk verantwoord kapitalisme breekt door.”
Lees ook de column van politiek commentator Hans Goslinga: Denkend aan Holland zie ik Klaver regeren
