groenberichten

In Artis staan kijkers opgesteld waarin het publiek van heel dichtbij kan gluren naar de intieme delen van planten. Je zet je ogen aan de kijkers en daar in het donker onthult zich, in volle glorie, de enorme stamper van een tulp. Op een volgend plaatje lonkt een lange meeldraad de voorbijkomende bijen naar de kelk.

300 jaar geleden bracht Linnaeus in Nederland zijn Systema Naturae uit. In het kader van het Linnaeusjaar organiseert Artis een peepshow van planten. Daarbij worden de bezoekers met hun neus in het kruis van verschillende bloemen gedrukt. Met dat gegluur heeft ook Linnaeus zich urenlang beziggehouden.

Linnaeus ontdekte dat seksuele kenmerken voor planten net zo belangrijk waren als voor dieren. Op basis van het aantal vrouwelijke stampers en mannelijke meeldraden deelde hij dan ook de plantenwereld in. Het was behoorlijk revolutionair in die tijd. Dat bloemen zich seksueel voortplanten en zelfs veelwijverij en clandestiene liefde kenden, zorgde voor heel wat rode oortjes bij Linnaeus’ tijdgenoten.

In Artis kun je de vierentwintig klassen van Linnaeus in stereobeelden bekijken. Ook zijn van iedere klasse een paar voorbeelden geplant, van brandnetel tot bananenboom. Alleen nummer tien, de hennep, met tien meeldraden, is weg – waarschijnlijk meegenomen door bezoekers.

De passiebloem, op een van de stereobeelden, is een uitzondering. Christelijke plantenliefhebbers die aandachtig keken naar de meeldraden en stampers zagen daarin iets heel anders dan Linnaeus. In de passiebloem staat volgens hen het verhaal van het lijden en de kruisiging van Christus te lezen. Ze noemden het de bloem van de vijf wonden. Die wonden worden gerepresenteerd door de vijf meeldraden die vaak (bloed)rood gestippeld zijn. De drie stampers van de bloem verwijzen naar de drie spijkers in het kruis. De tien bloemblaadjes stellen de tien apostelen voor die bij de kruisiging aanwezig waren. De corona is het symbool voor de doornenkroon.

Maar dat is slechts één bloem tussen de andere die zich in Artis zonder gêne met hun edele delen etaleren.

Zie www.artis.nl onder het hoofdje activiteiten en evenementen.

Plantendeskundigen hebben dit jaar een bijna uitgestorven plant ontdekt op Vlieland. Het gaat om het gevlekt zonneroosje, dat in Nederland vrijwel niet meer voorkomt. De Stichting Floron heeft dit deze week bekendgemaakt. Floron houdt zich bezig met de inventarisatie en monitoring van wilde flora in Nederland.

De soort is recent sterk achteruitgegaan, stelt Floron. Plantwaarnemers troffen dit jaar in de duinen van Vlieland echter meer dan vijftig exemplaren van deze zeldzame plant aan. Dit is nu de enige plek in Nederland waar het gevlekt zonneroosje voorkomt.

Gevlekt zonneroosje is een zuidelijke soort die in Nederland te vinden was in graslanden in de duinen. Vooral op de Waddeneilanden kwamen grote populaties voor. De gele bloemen met zwarte vlekjes zijn alleen bij mooi weer voor het middaguur te vinden; ’s middags vallen de bloemen uit.

In Nederland hebben tweehonderd plantensoorten het zo moeilijk dat ze zonder extra hulp de komende 10 jaar dreigen te verdwijnen.