Grieks geld massaal van de bank in de oude sok
Uit vrees voor een Grexit en een faillissement van Griekse banken halen steeds meer Grieken het geld van hun rekeningen. Gisteren werd in een dag 950 miljoen euro opgenomen, melden Griekse media. Vanmiddag overleggen de Europese ministers van financiën over de vastgelopen onderhandelingen met de Griekse regering.
De afgelopen weken was er volgens de Griekse media al sprake van opnames van zo'n 100 miljoen euro per dag. In totaal zou dit jaar al zo'n 30 miljard euro van Griekse bankrekeningen zijn gehaald. Grieken krijgen nu het gevoel dat een faillissement van Griekenland en een mogelijk uittreden van hun land uit de euro - een Grexit, onvermijdelijk is. Het overleg tussen de Griekse regering en de Europese Unie en het IMF is de afgelopen tijd volledig vastgelopen.
Dat moment dreigt eind deze maand, als het land 1,6 miljard euro moet overmaken aan het Internationale Monetaire Fonds IMF. Als Griekenland dit bedrag niet bij elkaar kan krijgen, dreigt het failliet te gaan.
Athene is door de EU wel een nieuwe miljardenlening in het vooruitzicht gesteld, maar die krijgt Griekenland alleen op voorwaarde dat het onder meer het pensioenstelsel hervormt en bezuinigingen doorvoert. Dat weigert de Griekse premier Tsipras tot nu toe. De Europese ministers van financiën overleggen vandaag over de vastgelopen onderhandelingen met de Griekse regering, maar er is niet veel optimisme dat zij eruit komen.
Als er paniek uitbreekt onder de Grieken en zij nog snel al hun geld van de bank willen halen, is er sprake van een zogeheten 'bankrun'. Dan bewaren spaarders hun geld liever thuis in een oude sok, dan bij een bank die ze niet meer vertrouwen. Het gevolg daarvan kan zijn dat Griekse banken omvallen omdat ze simpelweg niet genoeg geld meer in kas hebben om aan hun spaarders uit te keren.
Om de Griekse banken overeind te houden vult de Europese Centrale Bank (ECB) hun kasreserves nu nog aan door noodleningen te geven, en krijgt daarvoor in ruil Griekse staatobligaties. Maar daar komt een keer een eind aan als de ECB het risico te groot gaat vinden dat het geld niet meer wordt terugbetaald.
Bij een echte bankrun zullen pinautomaten niet meer werken en bankkantoren op slot gaan, een situatie die zich ook voordeed op Cyprus in maart 2013. Daar bleven de pinautomaten een aantal dagen dicht, en toen ze weer open gingen konden mensen maximaal 300 euro per dag pinnen. Geld overmaken naar het buitenland mocht alleen nog met speciale toestemming.
De Nederlandse koepel van reisorganisaties ANVR houdt al serieus rekening met een bankrun, want dinsdag adviseerde ze reizigers naar Griekenland om extra contant geld mee te nemen. Tot woede van het Griekse verkeersbureau in Nederland, dat de waarschuwing "schromelijk overdreven" noemt.
De president van De Nederlandse Bank, Klaas Knot, zei gisteren dat de Griekse banken nog solvabel zijn en dus in staat om aan hun verplichtingen te voldoen. Volgens Knot kunnen ze zelfs "een stootje" hebben. Zolang Griekenland niet failliet gaat, accepteert de Europese Centrale Bank gewoon het onderpand dat de Griekse banken geven voor hun uitstaande leningen.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel probeerde vandaag de angst voor een Grieks faillissement en een mogelijke bankrun te dempen door te zeggen dat een deal met Griekenland nog steeds mogelijk is, als de Griekse regering laat zien dat ze wil hervormen.
"Ik ben er nog steeds van overtuigd: waar een wil is, is een weg", aldus Merkel. "Als degenen die in Griekenland aan de macht zijn het willen, dan is er nog steeds een akkoord mogelijk."