'Grenzen sluiten' van VVD klinkt als profilerende proefballon

De VVD wil dat er een einde komt aan de stroom van asielzoekers naar Europa. Beeld anp
De VVD wil dat er een einde komt aan de stroom van asielzoekers naar Europa.Beeld anp

De Provinciale Statenverkiezingen zijn koud achter de rug of de VVD speelt zichzelf in de kijker met het nieuwe partijstandpunt om de grenzen te sluiten voor vluchtelingen van buiten de Europese Unie.

Nienke Schipper

VVD-fractiewoordvoerder en Kamerlid Malik Azmani: "De almaar stijgende toestroom van vluchtelingen zorgt voor ontwrichting van de samenleving: het draagvlak voor opvang neemt af, het zet onze sociale voorzieningen onder druk en we weten niet wie we binnenhalen: een echte vluchteling, een gelukszoeker of een terrorist". Hij pleit voor meer opvang in de regio. VluchtelingenWerk noemde het plan 'een niet-realistische oplossing voor niet-bestaande problemen'.

Coalitiepartner PvdA reageerde bijna verontwaardigd. De partij is het principieel oneens met de VVD en wees erop dat het nieuwe partijstandpunt ook geen steun zal krijgen van de Tweede Kamer of binnen Europa. We vroegen aan Bart Zuidervaart, chef van de politieke redactie van Trouw, waarom de VVD dan nu dan opeens met dit nieuwe standpunt naar voren komt.

"De VVD wil zich graag beter profileren in de rechterflank. En dit onderwerp is juist redelijk veilig om dat mee te doen. Het regeerakkoord laat ruimte voor zo'n plannetje en het is volledig helder dat de PvdA juist het tegenovergestelde vindt. Met dit onderwerp kan de VVD zich rechts profileren en de PvdA juist meer de linkerflank opzoeken, zonder dat daarmee de samenwerking echt onder druk komt te staan."

Dus de VVD is niet uit op een kabinetscrisis?
"Het kan natuurlijk altijd een bananenschil zijn, coalities zijn wel over minder uitgegleden. Ik denk niet dat het de opzet is om het kabinet over dit onderwerp te laten struikelen, maar zo'n meningsverschil zorgt wel weer voor spanningen. Het is interessant wat het kabinet hiermee gaat doen, en dan met name de gloednieuwe staatssecretaris van Veiligheid en Jusitie, Klaas Dijkhoff. Hij zat tot vorige week in de fractie dus hij kent de inhoud, maar als staatssecretaris zal hij toch moeten toegeven dat het plan behoorlijk onrealistisch is. Misschien dat de Tweede Kamer er morgen in het vragenuur al op ingaat, anders volgt er ongetwijfeld een debat."

Maar waarom maakt de VVD nu dan opeens zo'n tamtam?
"Al in de campagne naar aanloop van de Provinciale Statenverkiezing wilde de VVD de rechtse kiezer meer aanspreken. De uitspraak van Rutte dat 'Syrië-gangers beter daar konden sterven dan naar hier terugkeren', was daar een goed voorbeeld van. Hij deed dat in een debat waarbij de PVV niet aanwezig was. Het lijkt erop dat de partij de teleurgestelde PVV-kiezer voor zich wil winnen. Daarvoor is een behoorlijk rechts geluid nodig. Dit nieuwe standpunt sluit daar goed op aan en daar hoeft niet direct nieuw beleid uit te volgen. Je zou het een profilerende proefballon kunnen noemen."

Volgens cijfers van UNHCR zochten in de eerste helft van 2014 264.000 asielzoekers bescherming in Europa. 216.300 van deze aanvragen waren in de Europese Unie. 6 procent vraagt asiel aan in Nederland.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden