'Google zal zich aan tijdgeest aanpassen'

Waarom bent u voor een recht om vergeten te worden op internet?
"Als je als consument met een bedrijf geen zaken meer doet, mag dat bedrijf je gegevens niet meer gebruiken. En bij evidente misbruikgevallen moet ook snel ingegrepen kunnen worden. Ik kreeg laatst een brief van een radeloze moeder. Ze was al een jaar bezig met Google om een link tussen haar kind en een pornofilmpje ongedaan te krijgen. Ik snap heel goed dat je daar razend en radeloos van wordt."

Ziet u het gebruik van Google en Facebook als eigen verantwoordelijkheid van gebruikers of ligt hier ook een taak voor bedrijven?
"Bedrijven moeten transparanter communiceren over hoe zij werken en wat zij met de gegevens van hun gebruikers doen. Nu doe je er 76 dagen over om alle voorwaarden door te lezen van de programma's en applicaties die je gebruikt. Alles staat erin, maar bedrijven weten dondersgoed dat consumenten het niet lezen. Daar moeten consumenten zich ook bewuster van worden."

Moet de politiek zich buigen over het privacybeleid op internet?
"De overheid moet kaderwetgeving creëren. Het moeten algemene wetten zijn, niet per techniek gedefinieerd, zoals met de cookiewet; dat moeten we nooit weer doen. Cookies staan over een paar jaar in de geschiedenisboeken. De techniek gaat zo razendsnel, dat een regel al snel achterhaald is. In wetten moet staan wanneer er sprake is van persoonsgegevens en aan welke voorwaarden een bedrijf moet voldoen."

Wat u betreft hoeven bedrijven alleen transparanter te communiceren over hun werkwijze. Wat zal dat dan veranderen?
"Mijn inschatting is dat als bedrijven transparanter worden, het voor mensen duidelijker wordt wat er met hun gegevens gebeurt. Zij zullen dan overstappen naar concurrenten. Er worden nu telefoons en internetbrowsers ontwikkeld waarmee je niet meer getraceerd kunt worden. Als grote commerciële bedrijven zich niet aan die ontwikkelingen aanpassen, krijgen zij het zwaar."

Dus als bedrijven hun gebruikersvoorwaarden transparanter communiceren en consumenten zich bewuster worden van wat bedrijven met hun gegevens kunnen doen, kunnen internet en privacy samengaan?
"We zullen wel moeten. We worden steeds digitalere mensen. We bestaan niet alleen in de analoge, maar ook in de digitale wereld. Daar moeten we een modus voor vinden. Want consumenten kunnen niet zonder bedrijven en bedrijven niet zonder consumenten. Dat verandert niet."

De VVD en privacy
Als één partij niet bekendstaat als privacyminnend, is het de VVD. De liberalen zien privacy graag als eigen verantwoordelijkheid en willen bescherming van persoonsgegevens niet in talloze wetten gieten. Tegelijkertijd krijgt VVD-minister Ivo Opstelten kritiek op zijn plannen om kentekenregistratie op de weg mogelijk te maken en alle reisgegevens van Nederlanders op te slaan in het kader van de veiligheid. Al twee keer won hij de Big Brother Award van burgerrechtenorganisatie Bits For Freedom. Coalitiegenoot PvdA probeert zo nu en dan wel een lans te breken voor meer privacy. Zo wil het de gebruikersvoorwaarden van apps graag tot één kantje beperken en burgers inzicht geven in de data die overheden van hen hebben. De oppositie - D66 en GroenLinks voorop - vindt dat Opstelten 'doordraaft', zoals bij het gebruik van drones.

Google: juridische strijd nog niet voorbij
Meer dan een officieel statement wil Google niet geven op de beschuldiging dat het bedrijf het Europees recht op privacy met voeten treedt. "Ons privacybeleid respecteert Europese wetgeving en stelt ons in staat om simpelere en efficiëntere diensten te creëren", aldus Google in een verklaring.

Gisteren gaf de voorzitter van het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) Jacob Kohnstamm in Trouw aan dat de macht van Google tanende is. Europese wetgeving is in de maak, inclusief miljoenenboetes, die uitgeschreven kunnen worden als Google privégegevens van gebruikers blijft verzamelen zonder daar expliciet toestemming voor te vragen.

Hoe Googles reactie te rijmen is met de opgelegde boetes door de Franse en de Spaanse privacywaakhonden, én de uitspraak van het CBP dat Google ook de Nederlandse privacywet overtreedt, wil de Google-woordvoerder nog wel uitleggen. "Juridisch is over deze zaken het laatste woord niet gezegd." Google vindt het 'niet netjes' om uitgebreid op de zaken in te gaan zolang de procedures lopen. De woordvoerder wijst er verder op dat via het programma 'Google Dashboard' de gebruiker zelf privacyinstellingen kan veranderen.

Of het klopt dat Google-vertegenwoordigers in Brussel druk uitoefenen op de privacywet die in de maak is, wil de woordvoerder ook niet zeggen. Naar verluidt zou Google ervoor pleiten pseudonieme profielen, dus informatie over gebruikers losgekoppeld van de persoonsgegevens, niet onder de privacywet te laten vallen. Dat zou betekenen dat Google profielen kan blijven maken zonder daarvoor toestemming te vragen aan gebruikers. Privacywaakhonden zijn hier tegen omdat Google zelf die gegevens nog altijd wel aan personen kan koppelen. Eerder had Google aangegeven geen besluit te hebben genomen over zo'n nieuw profiel, en naar meerdere opties te kijken.