Goede wil, maar slechte zorg bij ondermaatse verpleeghuizen
Staatssecretaris van volksgezondheid Martin van Rijn heeft dinsdagavond een lijst geopenbaard van Nederlandse verpleeghuizen die slecht presteren. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) onderzocht 150 verpleeghuizen, kwalificeerde de situatie in elf daarvan als ernstig, en stelde dat 38 andere instellingen voorlopig onder verscherpt toezicht blijven staan.
De medewerkers maken en betrokken indruk en ze hebben duidelijk veel aandacht voor het welzijn van de cliënten, schrijft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) over verpleeghuis De Wetering in Rotterdam. "In de huiskamer zat een bewoner met een pluchen beer. Op de afdeling liep een hondje."
Toch staat dit verpleeghuis van de stichting Humanitas, samen met vier andere Rotterdamse huizen die onder diezelfde stichting vallen, op de lijst met elf instellingen waar de verpleeghuiszorg zozeer onder de maat is dat volgens staatssecretaris Martijn van Rijn (PvdA) ingrijpen noodzakelijk is. Gisteravond maakte Van Rijn die lijst van elf openbaar.
Aanwijzing
Niet alles gaat mis, blijkt uit de rapporten over al die afzonderlijke tehuizen. Maar in de Rotterdamse Humanitas-huizen is sprake van 'risico's op onverantwoorde zorg en gezondheidsschade voor de cliënten', schrijft de inspectie. Medicijnen worden niet volgens afspraken uitgedeeld, opdrachten van behandelaars worden niet of slechts ten dele uitgevoerd, dossiers worden matig bijgehouden en in één huis is de nachtdienst onderbezet.
De IGZ heeft de Humanitas-huizen al een zogeheten aanwijzing in het vooruitzicht gesteld; dat betekent dat zij de directie zal dwingen door haar voorgeschreven maatregelen uit te voeren.
De zorgelijke situatie bij de elf instellingen kwam aan het licht in een groot onderzoek dat de inspectie uitvoerde onder honderdvijftig verpleeghuisorganisaties waar in het verleden al eens gebreken waren geconstateerd. Twee derde daarvan is nu in orde, bleek afgelopen maandag uit het inspectierapport. Over 38 is de inspectie niet tevreden, over elf maakt ze zich zelfs grote zorgen.
Voldoende betrokkenheid
Het patroon dat de Humanitas-huizen laten zien, komt vaker voor bij de elf. De sfeer is vaak niet slecht, aan betrokkenheid schort het niet. Maar medewerkers hebben vaak weinig oog voor risico's. En bestuurders zijn niet altijd daadkrachtig of missen voeling met de praktijk.
Het is voor het eerst dat op deze manier bekend wordt gemaakt welke verpleeghuizen onder de maat zijn. In principe zijn de rapporten die de IGZ over verpleeghuizen opstelt openbaar. Maar wie op de site van de inspectie op zoek gaat naar informatie over een bepaald verpleeghuis, vindt vaak alleen rapporten die slechts over bepaalde aspecten van de zorg gaan, niet over de kwaliteit van de hele zorg in zo'n tehuis. En over een groot aantal verpleeghuizen is zelfs helemaal niets te vinden.
Openbaarheid
Staatssecretaris Van Rijn wil daar verandering in brengen. In de loop van volgend jaar moet van elk verpleeghuis openbaar gemaakt worden hoe het er zit met bijvoorbeeld de deskundigheid van het personeel, het veilig gebruik van medicijnen en het overleg met de familie. Die informatie komt op de website kiesbeter.nl. "Juist kwetsbare ouderen en hun familie moeten een weloverwogen keuze kunnen maken waar zij de laatste jaren van hun leven doorbrengen", aldus Van Rijn.
Een goede zaak, reageert Liane de Haan van seniorenorganisatie Anbo. "De vele goede verpleeghuizen lijden nu onder de kwaden en dat is schadelijk voor de beeldvorming én voor de cliënt." Beloon de goeden en straf de slecht presterenden, stelt zij voor. "De openbaarmaking van deze lijst is daarbij een eerste stap."
De Tweede Kamer wil nog voor het zomerreces, dat aanstaande vrijdag ingaat, met staatssecretaris Van Rijn in debat over de kwaliteit van de verpleeghuiszorg.
Bekijk hieronder de verpleeginstellingen waarop intensief toezicht is gehouden. De instellingen met categorie 1 kregen de slechtste beoordeling.
De punten op de kaart zijn plaatsen waar de organisaties een vestiging hebben. Veel organisaties hebben een breder werkgebied in de omliggende regio.
De inspectie wijst erop dat er grote verschillen kunnen bestaan tussen verschillende locaties van één organisatie. "De kwaliteit en veiligheid van zorg kan bij de ene locatie op orde zijn, terwijl een andere locatie van dezelfde aanbieder flinke tekortkomingen laat zien."
Ook op de lijst
Op de lijst van elf verpleeghuisinstellingen waar de kwaliteit veel te wensen overlaat, staat ook Careyn, de instelling waar deze week de pop-upredactie van Trouw kantoor houdt. De Careyn-locatie waar de twee Trouw-redacteuren aan het werk zijn, verpleeghuis Rosendael in de Utrechtse wijk Overvecht, is overigens niet door de inspectie onderzocht.
Careyn, een grote organisatie op het gebied van ouderenzorg en thuiszorg met onder meer negen verpleeghuizen in Utrecht en Zuid-Holland, is verbaasd over haar plek op de lijst. "De Careyn-instellingen die door de inspectie onderzocht zijn, hebben zich juist verbeterd", zegt een woordvoerder.
