Gianis Varoufakis is terug in de politiek
Gianis Varoufakis, de dwarse ex-minister van financiën, begint een eigen partij. Kan hij leveren wat hij belooft?
Na tweeënhalf jaar in de luwte is Gianis Varoufakis terug in de Griekse politiek. De eigenzinnige voormalige minister van financiën presenteerde gisteren in Athene zijn nieuwe partij. Mera25 strijdt voor onder meer kwijtschelding van Griekse schulden, een stop op privatiseringen en verlaging van de belastingen. "Wij zullen onze woorden niet afzwakken", zei Varoufakis in een klein theater in het centrum van Athene.
Het leek een verwijzing naar premier en voormalig geestverwant Alexis Tsipras, die met zijn partij Syriza ruim drie jaar geleden dankzij soortgelijke standpunten de Griekse parlementsverkiezingen won. Varoufakis haalde in de maanden daarop als minister van financiën het bloed onder de nagels van zijn Europese collega's vandaan. Hij weigerde in te stemmen met hun drastische maatregelen in ruil voor de miljardenleningen die Griekenland van de financiële ondergang moesten redden. Varoufakis' Europese collega's ergerden zich in vergaderingen aan zijn arrogante en betweterige gedrag.
Toen de banken gedwongen werden te sluiten en Griekenland de euro dreigde te moeten inleveren, ging premier Tsipras overstag. Hij liet Varoufakis aftreden en accepteerde de bezuinigingen, belastingverhogingen en hervormingen alsnog. Varoufakis' weerspannigheid kostte Griekenland uiteindelijk 200 miljard euro, rekende een hoge EU-ambtenaar eerder deze maand door op een economisch forum. Hij deed het gisteren af als complete nonsens.
Syriza impopulair
Hoe dan ook speelt de hoogleraar economie sindsdien nauwelijks nog een rol in het Griekse maatschappelijke en politieke debat. Het is nu de vraag of Varoufakis' nieuwe partij daar verandering in gaat brengen. Er is in ieder geval een voedingsbodem van teleurgestelde Syriza-stemmers. "Tsipras voert precies het tegenovergestelde uit van waarvoor ik gestemd heb", zegt Kostas Gkionakis (45) voor het theater. De grafisch ontwerper heeft zich afgelopen week in laten schrijven als lid van Mera25. "Tsipras heeft ons bedrogen." Volgens de laatste peilingen is de aanhang van Syriza meer dan gehalveerd na ruim tweeënhalf jaar van bezuinigingen en belastingverhogingen.
De meeste Grieken merken er maar weinig van dat het economisch inmiddels een klein beetje beter gaat. Nog steeds zit ruim een op de vijf zonder werk, en lonen en pensioenen liggen tientallen procenten lager dan voor het begin van de crisis. Eerdere radicale afsplitsingen van Syriza draaiden uit op mislukkingen, maar hun leiders hadden niet het charisma en de bekendheid van Varoufakis.
Arrogant
Er heerst echter ook scepsis over de kansen van de ex-minister. Waarom zou hem wel lukken wat Tsipras al uit alle macht - en tevergeefs - heeft geprobeerd? "De Grieken zitten niet meer op hem te wachten. We hebben nieuwe visies nodig", zegt juriste Vicky Asteriadou (35) vanachter haar laptop in het café naast het theater. "Varoufakis herhaalt alleen maar oude ideeën. Volgens mij staat hij niet helemaal met beide benen op de grond. En dat hij arrogant is, helpt ook niet."
De volgende Griekse parlementsverkiezingen zijn gepland in de herfst van volgend jaar.
