Gezocht: PVV-kandidaten voor Europese verkiezingen
Als het woord 'boemerang' ergens op van toepassing is, dan is het wel het tekstbordje 'En nu: 22 mei' dat woensdagavond tijdens de historische Marokkanen-rede van Geert Wilders aan diens lessenaar hing.
Zijn Haagse toespraak diende als startschot voor de Europese verkiezingscampagne. Op díe donderdag in mei hoopt de PVV-leider zijn slag te slaan door de grootste partij van Nederland te worden en dit land 'terug te veroveren' op de 'boeven in Brussel'.
Wilders begon zijn retorische drieslag, die een climax bereikte in 'meer of minder Marokkanen', met de vraag: "Willen jullie meer of minder Europese Unie?"
Zware slag
Het vertrek van PVV-delegatieleider in het Europees Parlement en beoogde lijsttrekker Laurence Stassen is echter een zware slag voor Wilders, dat hem voor een acuut politiek probleem stelt.
De PVV is de enige Nederlandse partij die de Europese kandidatenlijst nog niet heeft ingeleverd, en dat moet uiterlijk op 8 april gebeuren. Wilders was net de laatste hand aan die lijst aan het leggen, uitgerekend samen met Stassen en Tweede Kamerlid Joram van Klaveren, die de PVV vrijdag eveneens de rug toekeerde.
Stassen reageerde dit weekeinde niet op een verzoek van Trouw om haar vertrek nader toe te lichten. De tweede man van de PVV in Straatsburg, Lucas Hartong, zou haar kunnen vervangen als lijsttrekker, maar of hij Wilders trouw blijft of het voorbeeld van Stassen volgt, was gisteravond nog niet bekend.
Wilders moet nu razendsnel en in een crisissfeer goede kandidaten vinden die ook nog eens bereid zijn om zich in de Brusselse en Straatsburgse kringen te begeven. Want de PVV'ers zitten daar in een spagaat, net als de eurosceptici uit andere landen: het liefst willen ze alle EU-instituten, het parlement incluis, met de grond gelijk maken. Tegelijk genieten ze van de aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden die bij hun Europese baan horen, wat ze tot mikpunt van hoon van de overige partijen maakt.
Ondoorgrondelijk stemgedrag
Ook hun stemgedrag is soms ondoorgrondelijk. Zo stemden de PVV'ers in november tégen een resolutie die een einde wilde maken aan het kostbare maandelijkse verhuiscircus van het parlement tussen Brussel en Straatsburg, misschien wel de grootste ergernis van eurosceptici. Het argument van de PVV: de resolutie pleitte eigenlijk voor méér machtsconcentratie in Brussel, en dat willen ze niet.
De Europese verkiezingen lijken in Nederland uit te draaien op een strijd tussen PVV, VVD en D66. Maar mogelijk kan deze prognose, van het Europese instituut Pollwatch die dateert van 6 maart, de prullenbak in gezien de crisis binnen de PVV én de wind die D66 in de rug lijkt te hebben. Een tweestrijd tussen PVV en D66 kan interessant worden, omdat deze partijen wat hun Europa-visie betreft aan de twee uitersten van het politieke spectrum zitten. D66 is de meest uitgesproken pro-Europese partij van Nederland.
Als deze twee partijen elkaar inderdaad gaan opzoeken in de campagne, zouden de verkiezingen kunnen uitdraaien op een principieel referendum over het bestaansrecht van de EU en de rol van Nederland daarin.
Op de Europese uitslagenavond van zondag 25 mei weten we pas echt of Wilders en zijn PVV het hebben verbruid bij de Nederlandse kiezers, of juist glorieus uit de interne crisis zijn gekomen.