Gemiddeld een keer per week wordt er drugsafval gedumpt in het riool van Eindhoven

Drugscriminelen in de regio Eindhoven loosden zeker tien keer in twee maanden tijd hun afval direct in het riool. Dat komt neer op gemiddeld dik één dumping per week, meldt het NTR-programma ‘De kennis van nu’ vanavond op basis van onderzoek van wateronderzoeksinstituut KWR. In 2017 nam KWR zestig dagen lang dagelijks monsters uit het rioolwater. Bij de hoogste piek kwam er zo’n twaalf kilo xtc op een dag langs.

Dat criminelen van het overschot van de drugsproductie af proberen te komen via het riool, is al langer bekend. Nu is voor het eerst zicht op de omvang van die lozingen. Volgens KWR-onderzoeker Thomas ter Laak zijn de tien dumpingen het minimale. “Dat waren flinke lozingen in één keer. Het kan ook zijn dat de stoffen geleidelijker in het riool worden geloosd, waardoor we geen piek zien.”

Drugsafval wegwerken via het riool is een relatief onzichtbare vorm van lozen. Een andere veel gebruikte methode is om vaten met afvalstoffen van de xtc-productie ergens achter te laten. De provincie Noord-Brabant gaat er vanuit dat een derde van al het drugsafval in vaten wordt gevonden. Het andere deel, twee derde dus, is onzichtbaar. “Het wordt geloosd in het riool, in oppervlaktewater of een mestkelder, of het wordt in schuren opgeslagen”, aldus een woordvoerder van de provincie.

Zolang de rommel niet wordt ontdekt, is onbekend hoeveel schade dat oplevert. Volgens waterschap De Dommel, verantwoordelijk voor de rioolwaterzuivering in de regio Eindhoven, blijft het effect van de dumpingen op het riool beperkt. Dat komt vooral doordat het waterschap een grote zuiveringinstallaties heeft: er komt zoveel rioolwater doorheen dat het drugsafval sterk wordt verdund.

Bij een kleinere installaties is dat een ander verhaal. Zo ging het in Baarle-Nassau (waterschap Brabantse Delta) wel mis, laat ‘De kennis van nu’ zien. Begin 2017, en volgens KWR in 2018 opnieuw, zat daar na een lozing zoveel afval van amfetamineproductie in het rioolwater, dat de zuivering niet goed meer werkte. De schoonmaakkosten: 70.000 tot 80.000 euro.

Compensatie

De provincie Noord-Brabant heeft dit jaar opnieuw zo’n half miljoen euro beschikbaar gesteld om gemeenten of grondeigenaren deels te compenseren voor schade na een drugsafvaldumping. Sinds vorig jaar geldt de subsidieregeling ook voor schade na lozingen in het riool.

Of andere regio’s met dezelfde regelmaat te maken hebben met rioollozingen, is onbekend. Voor zover bekend is er in Nederland niet eerder dit soort onderzoek gedaan. Volgens Ter Laak van KWR zijn er wel aanwijzingen dat de regio Eindhoven bovengemiddeld scoort. Dat baseert hij op het rioolonderzoek naar drugsgebruik die het onderzoeksinstituut sinds 2011 uitvoert. Ook in Eindhoven probeerde KWR dat, maar omdat hier regelmatig hoge pieken in het water zaten, lukte het hier niet om een betrouwbare meting van het drugsgebruik te doen. In Utrecht en Amsterdam, waar KWR ook rioolwater bestudeert, komen die pieken veel minder vaak voor.

De onderzoekers kunnen bovendien vaststellen of de stoffen die ze vinden door het menselijk lichaam zijn gegaan. Dat was bij de pieken in de regio Eindhoven niet het geval.

Daar komt bij dat het zeer onwaarschijnlijk is dat een piek kan worden veroorzaakt door drugsgebruik. Ter Laak: “Twaalf kilo xtc komt grofweg neer op zo’n 300.000 geslikte pillen. Dat betekent dat iedereen in de regio Eindhoven op dezelfde dag een pil geslikt moet hebben.”

Hoe werkt lozen op het riool?

Even een emmer vol afvalstoffen van de xtc-productie leegkieperen boven de wc, is niet verstandig, zegt Thomas ter Laak. “Dan lig je er door de dampen zelf naast.” Lozingen in het riool moeten daarom professioneler worden aanpakt. Zo zijn er bij politieacties wel eens buizen naar een wc of direct op het riool aangetroffen. Het gaat dan om de reststoffen van de productie van drugs. KWR ziet ook wel eens een dumping van xtc-pillen in het riool langskomen. Waarschijnlijk zijn die pillen door de wc gespoeld, zegt Ter Laak. “In Utrecht is een geval bekend dat iemand snel van pillen af probeerde te komen omdat de politie voor de deur stond.”

Lees ook :

De hele wereld slikt Nederlandse pilletjes - en het afval ligt op straat

Vorig jaar stuitten politie en brandweer in een week tijd op acht dumpingen van drugsafval. Een nieuw dieptepunt in een toch al druk jaar. De chemische troep zorgt voor levensgevaarlijke situaties, dus trekt de minister extra geld uit voor opsporing. Wat is er aan de hand?

De Rotterdamse haven blijkt uitermate geschikt voor drugssmokkel

Opsporingsdiensten in de Rotterdamse haven hebben een blinde vlek voor Nederlandse drugsexport, want ze focussen zich vooral op de instroom van cocaïne uit Ecuador, Peru en Venezuela. Dat blijkt uit onderzoek van de Erasmus Universiteit.