Geldermalsen deed het ook voor het geld
Waarom zo snel, en waarom zo groot? Dat zijn de twee voornaamste vragen waar inwoners van Geldermalsen mee zitten. In minder dan een week moest de gemeenteraad een besluit nemen over een asielzoekerscentrum dat, als het er eenmaal zou staan, de op twee na grootste van het land zou worden, met een bezetting van 1500 mensen. Waarom nam de gemeente niet meer tijd om de bevolking te raadplegen en te informeren? En waarom zo'n joekel van een azc?
Veel inwoners zoeken de verklaring in geld. Dat het gemeentebestuur er zo graag een azc 'doorheen wilde drukken', is om een financieel debacle af te wenden dat al langere tijd als een zwaard van Damocles boven de gemeente hing. Asielopvang was de ideale kans om een braakliggend, mislukt bedrijventerrein toch nog rendabel te krijgen. Klopt dat verhaal?
Hondsgemet-Noord, het terrein in kwestie, is 22 hectare groot. De gemeente heeft er boeren voor uit moeten kopen om er een bedrijventerrein van te maken. Lukt dat niet, dan moet de huidige boekwaarde 'afgeboekt worden naar agrarische waarde', valt te lezen in een nota van 26 mei. Kostenpost: 12,5 miljoen euro. Gunstig waren de vooruitzichten niet, staat in diezelfde nota: de 'uitgifte van bedrijventerreinen blijft achter op de prognoses'.
Projectontwikkelaartje spelen
Sinds mei zijn de vooruitzichten er niet gunstiger op geworden. Het terrein staat nog steeds leeg. "De gemeente heeft voor projectontwikkelaartje gespeeld en dat is volledig mislukt", zegt persvoorlichter Hubert Verheul van de coöperatieve vereniging Hondsgemet, die het terrein beheert. "Vrijdag lichtte de burgemeester ons in over het plan. Ze vertelde ons ook dat de gemeente ontzettende haast heeft en nog voor Kerst groen licht wilde krijgen van de raad."
Een woordvoerder van de gemeente Geldermalsen bevestigt dat financiële belangen een rol spelen bij het plan voor een azc. Die vormen niet het belangrijkste motief, zegt ze, maar zijn wel 'een bijkomstige reden'. "Het is waar dat we hiermee het verlies dat we op het terrein lijden kunnen verkleinen."
Positief effect
Het COA zou het volledige terrein gaan huren, voor maximaal tien jaar. In het voorstel dat het gemeentebestuur gisteren aan de raad voorlegde, staat dat de gemeente bij 'huisvestingsvoorzieningen voor vluchtelingen' een grondprijs mag vragen die gelijkstaat aan die voor sociale woningbouw. 'Dit zal de komende tien jaar voor de grondexploitatie van de gemeente een positief effect hebben', schrijft het gemeentebestuur.
Over de hoogte van de huur is met het COA nog niets afgesproken, zegt de woordvoerder van Geldermalsen. Het COA bevestigt dit. "Pas nadat een gemeente definitief tot een azc heeft besloten, gaan wij met ze om tafel zitten en plannen maken", zegt een woordvoerder.
Haast
Dat er zo'n haast bij was, ligt volgens zowel het COA als de gemeente Geldermalsen aan het bestuursakkoord dat het Rijk op 27 november met de provincies sloot. Die moeten vóór 1 februari 2500 opvangplekken voor heel 2016 hebben geregeld.
Een woordvoerder van de Commissaris van de Koning in Gelderland bevestigt dat Gelderland daarin nog niet geslaagd is. De 'inkt van het akkoord was nog niet droog', zegt hij, of de provincie deed nogmaals een 'dringend beroep' op de gemeenten om met voorstellen voor vluchtelingenopvang te komen. Ook naar Geldermalsen ging een telefoontje. Eisen qua grootte en termijnen zijn er niet gesteld, zegt hij, maar "er is wel nadrukkelijk gewezen op de urgentie van het bestuursakkoord".