Geen wonder dat suikerziekte in Nederland een groot probleem is

null Beeld thinkstock
Beeld thinkstock

Nederlanders zijn echte zoetekauwen, zo blijkt uit onderzoek van de internationale marktonderzoeker Euromonitor. We staan wereldwijd op de derde plek als je kijkt naar hoeveel suiker er wordt gegeten. De consumptie van suiker is in Nederland maar liefst het dubbele van het gemiddelde in de 54 door Euromonitor onderzochte landen.

Jack Stroeken

Geen wonder dat suikerziekte in Nederland een groot probleem is. De farmaceutische industrie springt er bovenop en ligt nu zelfs in de clinch met de landelijke huisartsen, die de nieuwste medicijnen tegen diabetes maar niks vinden. Ze voegen niks toe en zijn te duur, zeiden huisartsen afgelopen maandag in het programma 'Bitterzoete suikermedicijnen' van Zembla.

Opvallend was dat er in Zembla met geen woord werd gerept over de rol van voeding bij de behandeling van diabetes-2. Uit recent onderzoek blijkt namelijk dat gezond eten diabetes niet alleen voorkomt, maar ook kan 'omkeren'. 'Keer diabetes om' is een initiatief van stichting Voeding Leeft waarin huisartsen en voedingsdeskundigen samenwerken aan het terugdringen van diabetes in Nederland - zie ook de documentaire op YouTube. Oprichter Martijn van Beek spreekt er deze week over tijdens het groentecongres in Rotterdam, dat wordt geopend door staatssecretaris Sharon Dijksma.

Gezond eetpatroon
De resultaten van het initiatief zijn verbazingwekkend. Patiënten die niet zonder medicijnen konden, bleken hun medicatie sterk te kunnen afbouwen na een gezond dieet van basisvoedingsmiddelen zonder toegevoegde suikers. En omdat voorkomen beter dan genezen is, heeft Voeding Leeft ook een kinderprogramma ontwikkeld voor op scholen: KidsDoenMijnEetexperiment. Kinderen eten een week lang alleen gezonde basisvoedingsmiddelen en schrappen suikers en frisdrank van het menu. Zodat zij - en hun ouders en leerkrachten - ook de kortetermijneffecten van een gezond eetpatroon ervaren.

De Nederlandse voedingsrichtlijn schrijft voor dat mensen vooral basisvoedingsmiddelen moeten eten zoals groenten, fruit, zuivel, aardappelen, vis en vlees. Kort gezegd: de producten uit de Schijf van Vijf. Die geeft houvast, maar verwart ook. Kaas staat er bijvoorbeeld niet meer in, boter is vervangen door margarine, 'vol' is nu 'light'. Groenten blijven onaangetast, maar we eten ze ondertussen steeds minder.

Basisvoedingsmiddelen
Uit recent onderzoek van het RIVM op basis van de VoedselConsumptiePeiling blijkt dat nog maar driekwart van ons eten een basisvoedingsmiddel is. De rest betreft niet-basisvoedingsmiddelen zoals snacks, frisdranken, alcohol, broodbeleg en sauzen.

Bij de analyse van het RIVM zijn nog wel wat opmerkingen te maken. Zo worden margarines als basisvoedingsmiddel geteld. Bijzonder is ook dat water als basisvoedingsmiddel wordt meegeteld. Van Moeder Natuur berekende eerder dat het aandeel basisvoedingsmiddelen in ons eten nog maar 50 procent is als je water, margarines, soja e.d. niet meetelt. Het probleem van de niet-basisvoedingsmiddelen is vooral dat het holle calorieën zijn, met weinig nutriënten. En dat ze dus veel suiker bevatten.

Hoeveel geld aan diabetesmedicijnen zouden we in Nederland kunnen besparen als we iets meer investeren in gezond eten? Ofwel: meer basisvoedingsmiddelen en minder koolhydraten. Dat zal die 'bitterzoete suikermedicijnen' leren.

Jack Stroeken geeft met regelmaat een overzicht van wat er speelt in de wereld van voedsel en landbouw. Slow Food is een wereldwijde beweging van boeren, consumenten en food professionals met als doelstelling lekker, puur en eerlijk voedsel voor iedereen toegankelijk te maken. Jack Stroeken is voorzitter van Slow Food in Nederland en in het dagelijks leven directeur bij voedselcoöperatie Beebox.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden