Geen eerlijke kans voor 'pardonners'
De Nederlandse overheid werpt aan het einde van het integratieproces een onoverkomelijke barrière op voor de groep vreemdelingen die in 2007 onder het generaal pardon viel. Dat zegt Han Entzinger, hoogleraar migratie- en integratiestudies aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. "Wie A zegt, moet ook B zeggen. De overheid moet deze mensen een echte kans geven hier de volgende stap te zetten en Nederlander te worden. Het beleid nu komt de integratie niet ten goede."
Vorig jaar september, toen de eerste 'pardonners' zich na vijf jaar rechtmatig verblijf wilden naturaliseren, werden de drempels zichtbaar: door nieuwe, strenge eisen - ingevoerd in 2009 - moet iedereen die Nederlander wil worden een geldig geboortedocument en paspoort overhandigen. Dit geldt óók voor de vreemdelingen die nu minstens twaalf jaar in Nederland wonen, niet in aanmerking kwamen voor asiel, maar in 2007 als gevolg van het generaal pardon toch een verblijfsvergunning kregen.
Voor veel vluchtelingen die zonder papieren zijn gevlucht of niet worden erkend door het land van herkomst, is dit onmogelijk. Voormalige vluchtelingen zijn inmiddels twee petities gestart om aandacht te vragen voor hun situatie.
Entzinger zinspeelt ook op extra obstakels van de Immigratie- en Naturalisatiedienst om zo te voorkomen dat deze mensen Nederlander worden. "Destijds erkende de overheid: deze groep is als gevolg van ons oude vreemdelingenbeleid al zo lang in Nederland, ze kan niet terug. Dan kun je er vergif op innemen dat deze mensen vijf jaar later voor het Nederlanderschap gaan, ze willen zijn als ieder ander. Waarom worden dan nu ineens papieren geeist waarvan vijf jaar geleden al bekend was dat ze die niet hebben?"
Van juni 2012 tot mei 2013 heeft de overheid 5800 naturalisatieverzoeken van pardonners ontvangen. Ruim 1600 kregen een Nederlands paspoort, 220 werden afgewezen. De andere verzoeken zijn in behandeling. Volgens VluchtelingenWerk geven deze cijfers een vertekend beeld, omdat de eisen en praktische problemen een afschrikwekkend effect hebben. "Naturalisatie kost een gezin met twee jonge kinderen zo'n 1200 euro. Wordt het verzoek afgewezen, dan ben je het geld ook kwijt. Velen beginnen er daarom niet aan", zegt een woordvoerster.
Mocht iemand écht niet aan stukken kunnen komen, dan is een 'beroep op bewijsnood' mogelijk. In dat geval moet iemand aantonen waarom hij niet aan documenten kan komen, legt een woordvoerder van het ministerie van veiligheid en justitie uit. "Dat kan bijvoorbeeld met een stuk van de overheid uit het land van herkomst waarin staat dat betrokkene niet voorkomt in de registraties daar."
