Frans Weekers: een politieke afgang in drie bedrijven

2012: De verkiezingsposter
In 2012 komt Weekers voor het eerst serieus in opspraak, vanwege zijn nauwe banden met VVD-partijgenoot Jos van Rey, die van corruptie wordt verdacht. Van Rey betaalde mee aan een 35 meter hoge 'persoonlijke billboard' van Weekers langs de A35. Als dat bekend wordt, rijst gelijk de vraag: heeft Weekers daar iets voor teruggedaan?

In een kamerdebat gaat Weekers door de knieën, en zegt hij: "De ontstane commotie reken ik mezelf aan." De lucht is daarmee geklaard. Voorlopig.

2013: Te laks toeslagenbeleid
In april 2013 blijkt dat Bulgaarse bendes via 'spookburgers' massaal toeslagen innen bij de Belastingdienst. Weekers zegt daarvan niet op de hoogte te zijn geweest, maar niet veel later blijkt dat de problemen wel degelijk bekend waren bij medewerkers van de Belastingdienst. Een staatssecretaris die niet op de hoogte is van de problemen die zich onder zijn verantwoordelijkheid afspelen, dat is geen goede beurt.

In mei komt Weekers onder vuur te liggen in de Kamer. Een groot deel van de oppositie steunt een motie van wantrouwen, maar de PvdA houdt de VVD'er overeind. Direct daarna gonst het op het Binnenhof van de geruchten: heeft de PvdA Weekers laten zitten om van de VVD steun af te dwingen bij het verzet tegen de strafbaarstelling van illegaliteit? PvdA-leider Samsom werpt de suggestie verontwaardigd van zich af.

Het nog jonge kabinet kan zich eenvoudigweg geen tweede gesneuveld bewindspersoon permitteren, is een wat minder samenzweerderiger lezing van de gebeurtenissen; in december 2012 was PvdA-staatssecretaris Verdaas al opgestapt. Maar in beide gevallen geldt dat de positie van de staatssecretaris er niet sterker op is geworden.

2014: Te streng toeslagenbeleid
Het dossier waar Weekers in 2014 uiteindelijk op sneuvelt, is een indirect gevolg van de toeslagenfraude van 2013. Deze keer is de Belastingdienst juist te streng geweest met uitbetalen van toeslagen.

Om fraude te voorkomen, moesten die voortaan op één rekeningnummer worden uitbetaald. Maar door interne problemen bij de Belastingdienst lukte het niet iedereen om dat rekeningnummer op tijd door te geven, waardoor veel mensen een paar maanden lang hun toeslag niet uitbetaald kregen.

Weekers reageert niet heel handig. In Den Haag had men zich al vaker geïrriteerd aan de laconieke manier waarop de 'lichtvaardige Limburger' omgaat met problemen. Dat hij de ontstane problemen karakteriseert als 'enig ongemak' schiet Jesse Klaver van GroenLinks in het verkeerde keelgat: "Mensen kunnen hun huur niet meer betalen".

Uiteindelijk belooft Weekers ook deze keer beterschap, onder andere door de Kamer wekelijks op de hoogte te houden van de problemen bij de Belastingdienst. Dat ontlokt Carola Schouten van de ChristenUnie de schampere opmerking dat de staatssecretaris 'op een subtiele manier onder curatele is gesteld'.

Bij het begin van de tweede termijn trekt Weekers daarop zijn conclusies, en vertelt hij dat hij zich onvoldoende gesteund voelt om door te gaan als staatssecretaris.