Flitstrein wordt Thalys Wat de naam betekent, weet niemand, maar hij klinkt goed

Wat de naam betekent, weten de bedenkers niet. Wèl dat hij 'qua klank en beeld van het woord' blijkens marktonderzoek de beste is. Hij straalt snelheid, comfort en innovatie uit. Zowel bij de Fransen, de Belgen, de Nederlanders als bij de Duitsers wordt het zo ervaren, zeggen de bedenkers van de naam.

Met de Thalys is afgerekend met de vertrouwde Train à Grande Vitesse (ook wel hoge-snelheidstrein of flitstrein genaamd). Thalys wordt de exclusieve merknaam van de treinen die straks Parijs, Brussel, Keulen en Amsterdam moeten gaan verbinden. Net zoals de nu al rijdende Eurostar die voor de trajecten Parijs-Brussel-Londen is.

De naam is bedacht door de winnaars van een twee jaar geleden door de vier spoorwegmaatschappijen uitgeschreven ontwerpwedstrijd, het NS-bureau NS Design samen met het Nederlands-Belgische bureau Total Design. Zij tekenden ook voor het ex- en interieur.

Dat wijkt ook af van de bestaande snelle treinen. De Thalys wordt fel metallic rood aan de kop (“rood staat voor kracht”, verduidelijkt ontwerper Niels Greif) en gaat geleidelijk over in zacht grijs. Ook van binnen overheersen deze kleuren; alleen in Comfort 1, zoals de eerste klas wordt genoemd, zijn de stoelen blauw.

Zo voornaam als het uiterlijk van de trein oogt, zo comfortabel wordt het interieur. Onder luchtdruk verstelbare stoelen (met vijf centimeter hogere rugleuningen dan in de TGV, omdat de meeste passagiers langer dan Franse TGV-klanten zijn), een barrijtuig, telefoon, een vergadercoupé en twee coupés voor gezinnen met jonge kinderen (daarom voorzien van tafels voor het verschonen van luiers).

Hoe duur reizen per Thalys wordt, zal pas eind dit jaar bekend worden. Volgens directeur Frits Marckmann van HST-VEM komt er, net als in de luchtvaart, een gedifferentieerd tarievensysteem. Vroegboekers kunnen daarbij rekenen op een tarief dat ongeveer gelijk is aan dat van de nu geldende.

Vaststaat dat in alle gevallen moet worden gereserveerd. Dat kan, zegt Marckmann, vanuit de huiskamer. Gewoon een 06-nummer bellen en men krijgt het telefoonummer van het dichtstbijzijnde kantoor waar de kaartjes kunnen worden besteld en gekocht. Desgewenst kunnen de kaartjes ook worden toegestuurd.

De vier spoorwegmaatschappijen hebben tot nu toe 27 Thalys-treinstellen besteld bij het Frans-Britse concern GEC Alsthom, die gezamenlijk zullen worden geëxploiteerd. Nederlandse partner in die samenwerking is de HST-VEM (vervoersexploitatiemaatschappij), waarin ook NS een belang heeft. De treinen, waarvan de eerste in 1997 worden afgeleverd, zijn geschikt voor de vier stroomsoorten en beveiligingssystemen in de vier landen.

Amsterdam zal overigens al in juni volgend jaar kunnen kennismaken met de Thalys. Weliswaar nog niet met de originele, maar zowel aan de buitenkant als van binnen zal daar nauwelijks iets van te merken zijn. Het gaat om tien van de Franse SNCF gehuurde TGV's die geheel in de Thalys-stijl zijn uitgevoerd.

De komst van de tijdelijk in te zetten treinen betekent dat de huidige internationale treinen op de route naar Parijs zullen verdwijnen.

Met de treinen, die dan alleen nog op het traject Lille-Parijs op volle snelheid (300 kilometer per uur) kunnen rijden, zal de reistijd worden teruggebracht van zes uur naar vier uur en drie kwartier. Als in 1998 ook het traject Brussel-Lille gereed is en ook de echte Thalys op de rails staat, wordt de reistijd vier uur en een kwartier.

Pas als het hele traject tot Amsterdam af is, wordt dat teruggebracht tot drie uur en tien minuten. NS houdt het officieel nog steeds op het jaar 2003, al wordt daar ook binnen NS wel aan getwijfeld, omdat nog steeds niet vaststaat welk tracé de trein tussen Antwerpen en Amsterdam gaat volgen. In België gaat men om die èn om financiële redenen wat realistischer uit van op zijn vroegst 2005.

Marckmann liet er bij de presentatie van de Thalys geen twijfel over bestaan dat voor hem geen ander tracé bestaat dan rechtstreeks door het Groene Hart van Holland. Zelfs als door gebruikmaking van de oude, aangepaste, lijn via Den Haag slechts een kwartier tijdverlies wordt geleden, verliest de Thalys zijn attractie.

“Capaciteit, snelheid en betrouwbaarheid zijn de pijlers onder Thalys. Als je de snelheid verlaagt, verlies je klanten en laat je capaciteit onbenut. Dat kun je nooit straffeloos doen. Als de treinen bijna tweemaal zo duur zijn als de gewone trein, moeten ze ook tweemaal zo snel rijden.”