Financiële schade loopt op door met asbest verontreinigd straalmiddel
Het asbestschandaal met korrels van het bedrijf Eurogrit brengt steeds meer bedrijven in de problemen. Met de korrels worden harde oppervlaktes schoongespoten.
Bij bedrijven die betrokken zijn bij het Eurogrit-schandaal ontstaan forse financiële problemen. Want na drie weken is er nog steeds geen duidelijkheid over de graad van de asbestbesmetting bij het schoonmaken van vervuilde wanden.
Begin oktober constateerde Eurogrit uit Dordrecht dat er asbest in hun straalmiddel zit. Bij honderden bedrijven ligt sindsdien de productie geheel of gedeeltelijk stil in afwachting van de resultaten van onderzoek naar de mogelijke vervuiling.
Die signalen krijgt Yvonne Waterman, aansprakelijkheidsjurist en gespecialiseerd in asbestrecht. Zij vertegenwoordigt de belangen van een grote groep bedrijven die zijn getroffen door de kwestie. Bijvoorbeeld omdat ze het met asbest besmette straalgrit doorverkopen, ze het product zelf hebben gebruikt of omdat het is ingezet bij reinigingswerkzaamheden door derden in hun fabriek of pand.
Straalgrit wordt gebruikt bij het reinigen van grote harde oppervlaktes. Onder hoge druk worden gritkorrels tegen een object gespoten om verf of roest te verwijderen.
Waterman: "Gedupeerde bedrijven hebben twee opties: wachten op verdere instructies van de overheid of asbestsanering in de allerhoogste risicoklasse. Bedrijven lopen bij de eerste optie vertragingsboetes op omdat ze niet kunnen leveren en fabrieken staan weken stil door een geplande reiniging van bijvoorbeeld één ketel."
"De tweede optie kost sowieso klauwen met geld, terwijl de risicoklasse nog niet bekend is. Zelfs over de juiste meetnorm voor laboratoria bestaat onduidelijkheid. Wie is aansprakelijk voor al die vertragingsschade? Eurogrit houdt vooralsnog zijn mond stijf dicht en verschuilt zich achter onderzoek dat door officiële instanties wordt gedaan."
Waterman vindt dat de overheid te lang op zich laat wachten. "Natuurlijk, in de eerste plaats is er de zorg voor de werknemers. Maar al dat wachten op onderzoek kost veel geld. Dat kan toch sneller? We hebben het ook over een financieel gevaar voor talloze ondernemers."
Vorige week spoorde vakbond FNV de overheid al aan sneller informatie te geven over het straalgrit waarin asbest is aangetroffen.
Onderzoek
De Inspectie sociale zaken en werkgelegenheid laat onderzoek doen naar eventuele blootstelling van werknemers aan asbest en de manier waarop het besmette grit moet worden opgeruimd.
Resultaten hiervan worden voor 31 oktober verwacht. Volgens de inspectie zouden mogelijk 140 bedrijven gewerkt hebben met het besmette grit. Waterman stelt dat dit er veel meer zijn.
"Er zijn afnemers, onderaannemers, tussenleveranciers en het product is geleverd aan particulieren. Op het vlak van financiële schade is er sprake van een olievlek: het ene bedrijf kan niet leveren, dus het andere ligt stil, en zo breidt zich dat uit. Deze affaire schaadt de Nederlandse economie."
Ook asbestdeskundige Jasper Kosters, die een analyse laat doen naar besmette gritkorrels, meent dat er veel meer bedrijven betrokken zijn. "Dat cijfer 140 gaat de eerste lijn bedrijven waar de afgelopen maanden aan is geleverd. Maar het besmette straalmiddel van Eurogrit is mogelijk al twee jaar op de markt. Dat zou de lijst met gedupeerden aanzienlijk langer maken. Daarnaast is Eurogrit ook verkocht aan bedrijven in het buitenland."
Zowel Kosters als Waterman vindt het opmerkelijk dat Eurogrit grondstoffen die het bedrijf gebruikt niet controleert op de aanwezigheid van asbest. En dat terwijl deze grondstof - een afvalstof van een kolencentrale - uit Oekraïne komt, zo blijkt uit metingen van de Inspectie voor leefomgeving en transport. "Oekraïne is samen met Rusland de grootste exporteur van asbest wereldwijd. Als je de combinatie grondstoffen en Oekraïne hoort zouden juist al je asbest-voelsprieten omhoog moeten gaan staan", zegt Waterman.
Eurogrit erkent dat in grondstoffen die tussen juni 2016 en juni 2017 ontvangen zijn, een lage concentratie asbest is aangetroffen. De vermoedelijke leverancier ervan begon in 2015 met leveren aan het bedrijf, maar er zijn geen analyses mogelijk van voor juni 2016. Eurogrit wil niet zeggen of de vermoedelijke leverancier uit Oekraïne komt en blijft bij de verklaring dat het niet op asbest controleert, omdat asbest simpelweg niet in de grondstof hoort te zitten.
