Filosoof Peter-Paul Verbeek krijgt beurs voor onderzoek

Hij kwam, zag en overwon. Techniekfilosoof Peter-Paul Verbeek heeft een Vici-beurs van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) in de wacht gesleept ter waarde van anderhalf miljoen euro. Eerder al ontving hij van het NWO een Veni-beurs (2003) en een Vidi-beurs (2007).

Voor Verbeek (1970), hoogleraar Filosofie van Mens en Techniek en voorzitter van de Vakgroep Wijsbegeerte aan de Universiteit Twente, is het de 'kroon op zijn eerdere werk'. Al jaren houdt hij zich bezig met de vraag hoe mens en techniek zich tot elkaar verhouden. In Trouw schrijft hij regelmatig over ontwikkelingen als Google Glass. In 2011 publiceerde hij 'De Grens van de Mens'.

Met het geld wil Verbeek een nieuwe theorie ontwikkelen over de verwevenheid van mens en technologie: 'technologische mediatie'. Voor het vijfjarige project trekt hij drie promovendi en twee postdocs aan.

Kenmerkend voor Verbeeks denken over techniek is een open, niet-veroordelende houding. Voor hem staat de mens niet tegenóver techniek; techniek maakt deel uit van wat het betekent om mens te zijn, ze is een 'kanaal om in de wereld te zijn'. De verhouding tussen mens en wereld is technologisch 'bemiddeld' - of dat nu met een hamer is of met een computer. De aard van deze 'mediatie' wil Verbeek onderzoeken.

Hij splitst zijn onderzoek op in drie gebieden: kennis, moraal en metafysica. Op al deze gebieden speelt technologie volgens hem een grote rol. Kennis is technologisch bemiddeld door instrumenten als een microscoop of imaging-technieken in het breinonderzoek. Ook bij ethiek denkt Verbeek niet in simpele tegenstellingen. Ethiek bestaat niet kant en klaar voordat de techniek er is; ethiek wordt volgens hem pas in interactie met techniek gevormd. Tot slot verandert technologie ook onze meest fundamentele denkkaders: de metafysica. Nu mens en techniek zo met elkaar verweven raken, wat betekenen begrippen als 'subject' en 'object' dan?

undefined