Felle reacties op Sarkozy’s oorlog tegen criminaliteit

Op bezoek in de Zuid-Franse stad Grenoble sprak de Franse president de wens uit dat Fransen van buitenlandse afkomst de Franse nationaliteit verliezen indien zij het gemunt hebben op het leven van een politieagent of een handhaver van de openbare orde.

Ook verwerven kinderen van immigranten met een veroordeling op zak als het aan Sarkozy ligt niet langer meer vanzelfsprekend een Frans paspoort op het moment dat ze 18 jaar worden.

Sindsdien deden zijn partijgenoten van de UMP er nog een schepje bovenop. Brice Hortefeux, minister van binnenlandse zaken, zou graag zien dat ook allochtonen die zich schuldig maken aan vrouwenbesnijdenis, mensenhandel en zware criminaliteit de Franse nationaliteit verliezen.

Het kamerlid Eric Ciotti, belast met de portefeuille veiligheid, opperde dat ouders die er niet in slagen om minderjarige kinderen met een voorwaardelijke staf in het gareel te houden voor maximaal twee jaar de gevangenis ingaan en een boete van dertigduizend euro krijgen opgelegd.

Ferme taal. En in de Franse pers waren de reacties er niet minder om. „Dat de situatie in sommige wijken alarmerend is en een stevige aanpak behoeft, ontkent niemand”, schreef het katholieke dagblad La Croix, om zich vervolgens af te vragen of dat gepaard moest gaan met een onaflatende stroom van oorlogsverklaringen en steeds repressievere wetten.

In dat verband wees dagblad Le Monde erop dat het aantal geweldsmisdrijven tegen personen in Frankrijk onder het bewind van Sarkozy onophoudelijk is blijven stijgen. „In plaats van zich af te vragen of dat verband houdt met de door hem afgeschafte buurtpolitie, legt Sarkozy een direct verband tussen misdaad en immigratie.” De centrum-linkse krant noemde dit ’een president onwaardig’, niet in de laatste plaats omdat Sarkozy’s voornemen indruist tegen de grondwet, waar hij als president de hoeder van is. Artikel 1 van de Franse grondwet stelt dat de staat ieders gelijkheid voor de wet garandeert, los van zijn of haar afkomst.

Onduidelijk blijft ondertussen wie Sarkozy precies in het vizier heeft. Frankrijk kent vele miljoenen Fransen van buitenlandse origine, de president inbegrepen, want Sarkozy’s vader is een Hongaarse immigrant. De Franse wet maakt slechts onderscheid tussen Fransen en vreemdelingen, dat wil zeggen: een ieder die geen Frans paspoort heeft.

Onaantastbare gelijkheidsprincipes liggen daaraan ten grondslag, maar ook de herinnering aan het Vichyregime speelt mee. Onder dit met de nazi’s collaborerende regime werd vijftienduizend Franse staatsburgers (meest Joden) de nationaliteit ontnomen.

Onduidelijk blijft eveneens wat er met de Fransen die hun nationaliteit verliezen moet gebeuren. Immigratiespecialist Patrick Weil wijst er op dat Frankrijk het internationaal nog moeilijk zal krijgen aangezien het land gebonden is aan verdragen die tot doel hebben om statenloosheid te bestrijden.

Daarmee rijst de vraag of het niet gaat om een pr-stunt van een impopulaire president, bedoeld om stemmen van het uiterst rechtse Front National weg te trekken en tegelijk de linkse oppositie in de gordijnen te jagen.

Dat laatste lijkt in ieder geval niet gelukt. Martine Aubry liet weten dat zij zich niet laat provoceren door de steeds oorlogszuchtiger taal van de president. „Laat Sarkozy zich maar opfokken”, aldus de secretaris van de Parti Socialiste.