Feitelijk wonen we allemaal in de buurt van Fukushima

TINKEBELL

Stelt u zich voor: u woont in Amsterdam, een gezin met jonge kinderen. En nu, een kernramp, hartje Rotterdam met een enorme hoeveelheid aan radioactieve straling tot over onze landsgrenzen. Er bestaat een internationale limiet aan radioactiviteit waaraan een persoon per jaar (semi-)risicoloos kan worden blootgesteld. Die limiet staat op 1 millisievert. Maar omdat die limiet door deze ramp overal ver wordt overschreden stelt onze overheid een nieuwe limiet in, namelijk 20 millisievert per jaar. Dat is 20 keer meer risico op schade (kanker!). Door die nieuwe limiet hoeft niet heel Nederland geëvacueerd en in kosten gecompenseerd te worden, maar 'slechts' het deel binnen een cirkel van 55 kilometer rond Rotterdam. Amsterdam, 57 kilometer van Rotterdam, valt daar dus net buiten. De radioactiviteit daar zit net onder de 20 milisievert.

Zou u blijven? Waarschijnlijk niet. Niemand wil zijn kinderen blootstellen aan zulke risico's. Maar omdat Amsterdam officieel 'veilig' is, ontvangt u geen compensatie en wie vertrekt verliest zijn baan. We leven in dit verhaal in een land waar het gebruikelijk is dat een baan voor je hele leven is. Ontslag nemen is zo verdacht dat het onmogelijk wordt om ergens anders aan werk te komen. Het gevolg is dat vrouwen en kinderen Amsterdam verlaten en mannen blijven werken. Maar wanneer die kinderen ver buiten Amsterdam naar school gaan worden ze gepest en ontweken, omdat ze 'radioactief' zijn. En natuurlijk worden de vaders gemist. Gezinnen zijn verscheurd. Dus keren vrouwen en kinderen toch maar terug naar Amsterdam. Ja, u ook. Daar vormt u met een aantal ouders een groep die besluit zelf maar zoveel mogelijk te doen. Jullie vegen en spoelen de straten letterlijk zo schoon mogelijk van radioactiviteit. Maar wanneer jullie beginnen te meten valt er iets op. De straling die jullie zelf meten is veel hoger dan de waarden die de overheid had gemeld. Met een grote groep Amsterdammers start u met het documenteren van straling op alle plaatsen in de stad en biedt u een plattegrond aan, aan burgermeester Van der Laan. Maar die reageert niet. Er reageert überhaupt niemand vanuit de overheid. Er gebeurt niets.

Ongelooflijk? Ja. Maar het is niet helemaal fictief. Dit is exact wat er aan de hand is in de stad Koriama, op 58 kilometer van het hart van de kernramp in Fukushima.

Afgelopen week was ik daar op studiereis met milieuorganisatie Green Cross en de situatie die ik aantrof, was te ongelooflijk voor woorden. De Japanse overheid blijft met statistieken komen om aan te tonen hoe klein het risico is. Maar wat als uw kind dat risico loopt? Dan maken statistieken niets meer uit. Dan is het uw verwoeste leven.

En dat is, om het te vertalen, exact wat kernenergie is. Het is een risico. Wanneer je naar statistieken kijkt is het risico laag en de kortetermijnwinst hoog. Maar kernafval blijft en wordt steeds meer. Hoe goed je het ook opslaat. Het moet namelijk voor eeuwen opgeslagen blijven en zelfs áls zo'n vat met radioactief afval in principe eeuwenlang dicht kan blijven is het de mens zelf die onbetrouwbaar is. Kernafval is een risico. Een gok. Zelfs een potentieel wapen. En daarmee wonen we feitelijk toch allemaal een beetje in Koriama.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden