Fantoomeilanden en spookdorpen

Deze week werd ons wereldbeeld danig op de proef gesteld. Wetenschappers van de universiteit van Sydney bleken vergeefs gezocht te hebben naar Sable Island, volgens de Times Atlas en Google Maps een eiland van 25 bij 5 kilometer in de Grote Oceaan. Ze wilden het onderzoeken, maar troffen op de aangewezen plek slechts een eindeloze watervlakte aan. Niet dat het eiland onlangs onder water is gelopen (de zee is ter plekke 1400 meter diep), nee, het heeft simpelweg nooit bestaan. Een verklaring voor deze cartografische 'misser' is dat Sable Island een fantoomeiland is, ooit door een cartograaf bedacht om klakkeloos overtekenen van zijn kaart te voorkomen. Kennelijk hebben fantoomeilanden voor cartografen dezelfde functie als spookwoorden voor lexicografen. Dat zijn lemma's van niet-bestaande woorden die vroeger soms in woordenboeken werden opgenomen in de strijd tegen plagiaat.

Fictieve eilanden spreken tot de verbeelding en worden daarom ook om andere redenen gecreëerd. Bountyeiland is daar een goed voorbeeld van, de naam van een fictief tropisch eiland met palmen en maagdelijk witte stranden waar je volgens de Bounty-reclame 'het paradijs op aarde' vindt. Zo'n paradijselijk eiland heet ook wel een bacardi-eiland (naar het rummerk Bacardi). In het woordenboek staan trouwens nog meer namen van fictieve plaatsen, zoals Nergenshuizen, Niemandsdorp en Geenland. De namen van die spookdorpen zijn weliswaar prozaïsch, maar maken wel meteen duidelijk dat je er in de werkelijkheid niet naar op zoek hoeft te gaan.

undefined