'Fairfok' tegen inteelt rashonden
De 192 rasverenigingen van Nederland gaan het fokken van honden met extreme uiterlijke kenmerken aanpakken. Een verplichte DNA-test voor puppies moet leiden tot een nieuw kwaliteitskeurmerk dat al wordt aangeduid met 'Fairfok', afgeleid van fairtrade.
Honden met de platste snuit, de meeste rimpels en het kleinste hoofd zijn bij het publiek het meest geliefd. Fokkers gingen dus jaren door met het 'pimpen' van hun ras. Deze selectie op uiterlijke kenmerken schaadt de gezondheid en het welzijn van de honden. De Cavalier King Charles-spaniël (het 'Pim Fortuyn-hondje') heeft nu bijvoorbeeld zo'n kleine schedel, dat zijn hersenen er niet meer in passen. Hij heeft constant koppijn en riskeert uitval van functies. De helft wordt daadwerkelijk ziek.
Om extreme uiterlijkheden te krijgen, hebben fokkers verwante dieren met een markant uiterlijk met elkaar gekruist. Daardoor is de genetische basis van het ras versmald, waardoor 40 procent van de rashonden verborgen gebreken heeft. Ingeborg de Wolf, directeur van de Raad van Beheer op Kynologisch Gebied waarbij nagenoeg alle rasverenigingen zijn aangesloten, erkent vandaag in Trouw dat er fouten zijn gemaakt. De fokkers voelen de verantwoordelijkheid die te herstellen.
Volgens De Wolf kennen sommige rassen acute problemen. "De Engelse bulldog bijvoorbeeld heeft een relatief grote kop gekregen en een smal bekken, waardoor pups via de keizersnede ter wereld moeten komen. Daar willen we vanaf." De hond mag nog maximaal twee keer via de keizersnede bevallen. Sommige rassen kennen een te smalle genetische basis die niet meer via terugfokken is te verbreden. "Daar moet vers bloed bij, van een ander ras met dezelfde uiterlijke en gedragskenmerken."
Een structurele verandering is de invoering van verplichte DNA-afname bij alle pups die na 1 juni zijn gefokt. Zo moet een databank ontstaan van alle rashonden, waarin afkomst en verwantschap vastliggen, en die kan dienen als biobank. "Zien we dan afwijkingen toenemen of te nauwe verwantschappen ontstaan, dan kunnen we als Raad direct actie ondernemen." Die DNA-afstammingscontrole geeft samen met de al bestaande identiteits-chip aan het huidige stamboomcertificaat een kwaliteitskeurmerk. "Ik heb laatst op een bijeenkomst met een knipoog het woord 'fairfok' geïntroduceerd, afgeleid van fairtrade, dat voor 'eerlijk' en 'kwaliteit' staat. Het publiek moet straks het verschil zien tussen 'plofhonden' en 'fairfok', en voor het laatste kiezen."
