EU betaalt rekening voor Italiaanse weigering Aquarius

Nieuwswebsite 'EUobserver' wist de details over de lange zeereis van de Aquarius te achterhalen met een beroep op een Europese wet over openbaarheid van bestuur.

Het schip, met ruim zeshonderd migranten aan boord, mocht op 10 juni niet aanmeren in een Italiaanse haven, op aandringen van de toen net geïnstalleerde rechts-populistische minister van binnenlandse zaken Matteo Salvini. "Vanaf vandaag zegt Italië 'nee' tegen illegale immigratie", zei de Lega-leider destijds.

Nadat ook Malta de Aquarius had geweigerd, schoot Spanje te hulp. Uiteindelijk zetten de migranten een week later en 1400 kilometer verderop voet aan wal in Valencia.

Vóór die reis werden honderden opvarenden overgezet naar twee kleinere Italiaanse boten, de Dattilo en de Orione, die tot aan Valencia meevoeren.

Redden van mensenlevens

Dat bleek een dure grap. Alleen al voor de inzet van de Dattilo rekent de Italiaanse kustwacht ruim 740 euro per vaaruur. EUobserver rekende uit dat het op en neer varen van dit schip ruim 200.000 euro heeft gekost. De andere kosten zijn moeilijker in kaart te brengen, maar volgens een ruwe schatting bedraagt de totale rekening voor de Italiaanse regering bijna 300.000 euro. Het overgrote deel daarvan, 90 procent, is voor rekening van de EU. Ironisch genoeg komt dat geld uit een Europees fonds dat onder meer is bestemd voor het redden van mensenlevens op zee.

"We hadden niet zoveel geld moeten uitgeven aan een politieke stunt", zegt Vittorio Alessandro, een gepensioneerde Italiaanse kustwachtofficier, tegen EUobserver. "De kosten zijn exorbitant hoog, vooral omdat het om een politieke kwestie ging. Er was geen enkele logistieke of organisatorische reden."

Stemverheffing

Toen de nieuwe Spaanse premier Pedro Sánchez na taaie onderhandelingen had laten weten dat de Aquarius welkom was in Valencia, kraaide Salvini de victorie. "Het verheffen van onze stem heeft zin gehad."

In november vorig jaar en maart van dit jaar sloot Brussel nog twee migratie-akkoorden met de Italiaanse kustwacht, waarmee die de beschikking kreeg over een kleine 15 miljoen euro extra voor reddingsoperaties op de Middellandse Zee.

In de tussentijd hebben zich vergelijkbare incidenten voorgedaan. Eerder deze maand weigerde Italië de Aquarius opnieuw, toen met 141 opvarenden. Na wederom moeizaam overleg werd het schip vorige week toegelaten in de haven van Valletta op Malta. De migranten werden verdeeld over Duitsland, Frankrijk, Spanje, Luxemburg en Portugal.

Lees ook:

Onderzoeker: 'Spaanse haven is geen logische oplossing voor vluchtelingenboot'

Het is zonneklaar dat Rome verantwoordelijk is voor het vinden van een veilige haven, stelt onderzoeker Eugenio Cusumano van de Universiteit Leiden.