Er is hoop na Kromowidjojo en co.

Er wordt weer gelachen. Dat is het grootste verschil tussen de Nederlandse zwemploeg van een jaar geleden en die van nu. Op de Olympische Spelen in Rio vloeiden er slechts tranen in het bad, waar voor het eerst in 24 jaar geen enkele medaille werd gewonnen. Bestuurlijke chaos en een negatieve sfeer hadden gezorgd voor een klimaat waarin niet hard gezwommen kon worden.

Een jaar later is de 'liefde voor de sport terug', zoals Femke Heemskerk het poëtisch verwoordde op de wereldkampioenschappen in Boedapest. In het zwemgekke Hongarije, waar fans voor dag en dauw hun bed uitgaan om in de rij te staan voor kaarten, had de 'sport nu iets van liefde teruggegeven', zo zei ze.

Plezier is het toverwoord geworden bij de bond, waar na het drama in Rio de boel werd omgegooid. Ruziemakers werden weggestuurd, André Cats trad aan als technisch directeur en Marcel Wouda werd naar voren geschoven als de bondscoach die het professionalisme terug moest brengen. De zwemmers moesten weer met zin naar hun werk gaan.

De nieuwe aanpak leverde drie keer zilver en één keer brons op. De helft werd gewonnen op 'bijnummers', zoals de niet-olympische 50 vlinder en 4x100 vrij gemengd. Het brons op de 4x100 vrij op dag één was al een enorme stunt geweest voor de ploeg die met een 'bescheiden missie' naar de WK was afgereisd. Want Nederland is niet meer de zwemnatie die het ooit was.

Bondscoach Wouda wilde op voorhand dan ook niet praten over te verwachten finaleplaatsen of medailles, een trend die zich de laatste jaren bij meer bonden heeft afgetekend. Wie niets verlangt, kan er ook niet op worden afgerekend. De oogst van het vorige toernooi 'plus één' is verleden tijd. Wouda verlangde van zijn zwemmers slechts dat ze in Boedapest hun beste seizoenstijd zouden zwemmen, een opdracht die door de relatief jonge ploeg gretig werd opgevolgd. Het lukte in 67 procent van de gevallen, wat Wouda een 'mooi percentage' noemde. Op vijftig procent van de afstanden werd een persoonlijk record gezwommen.

Boedapest betekende een nieuw begin met een nieuwe staf en een kijkje in de keuken voor een nieuwe generatie. Er is hoop na Kromowidjojo en co. met goede resultaten van onder anderen jonge talenten als Kyle Stolk, Arno Kamminga en Mathys Goosen.

Wanneer stop je?

Ondanks enkele lichtpuntjes valt of staat het succes van zwemland Nederland nog altijd met de beslissing van Kromowidjojo om door te gaan met zwemmen. Net als twee jaar geleden op de WK in Kazan, waar de oogst in het bad viermaal zilver was, was de tweevoudig kampioene van Londen voor een groot gedeelte verantwoordelijk voor eremetaal. In Boedapest was de 26-jarige zwemster voor het eerst sinds de Spelen van Londen in 2012 weer in de vorm van haar leven. Kromowidjojo pakte brons op de 4x100 vrij, zilver in een dik pr op de 50 vlinder en zilver op de 4x100 vrij gemengd. Op de slotdag zwom ze op de 50 vrij vervolgens in een waanzinnige tijd van 23,85 seconden naar het zilver, achter de Zweedse wereldrecordhoudster Sarah Sjöström (23,69). Kromowidjojo verbeterde met haar race het Nederlands record van Marleen Veldhuis. De oude nationale toptijd, 23,96, was in 2009 nog een wereldrecord. Kromowidjojo's race is de zesde snelste tijd ooit op de 50 vrij.

De hamvraag is nu: wanneer stop je? Als je in de vorm van je leven bent, of inspireert die topvorm juist om door te gaan? Kromowidjojo, die in Hongarije straalde als nooit tevoren, heeft na Rio telkens gezegd dat ze na de WK een beslissing neemt over haar zwemtoekomst. Vandaag stapt ze in het vliegtuig naar Moskou voor een wereldbekerwedstrijd, gevolgd door nog twee World Cups in Berlijn en Eindhoven. Daarna gaat ze tijdens een vakantie voelen of ze door wil gaan. Voor het eremetaal is de zwemster er een om te koesteren. Nederland is met de vijftiende plek in het klassement in Boedapest al een zwemland in de marge. Maar dat is met enkele uitschieters eigenlijk altijd zo geweest.