Einde aan het imago van de single als zeldzame diersoort

Ze verloor twee echtgenoten aan kanker en had de ziekte zelf ook. Ze schreef populair-theologische boeken over liturgie en rituelen, omgaan met kanker, compassie en de spiritualiteit van de beperking, over haar visuele beperking.

De thematiek

Het aantal alleenwonenden groeit. Naar verwachting bestaat in 2060 bijna de helft van alle huishoudens uit een persoon. De commercie stort zich dankbaar op deze groep. Van restaurants voor 'eating alone' en singlevakanties tot eenpersoonsporties in de supermarkt. Alleen zijn lijkt het nieuwe normaal te worden, maar is tegelijk nog omgeven met mythen en vooroordelen, merkt Berkvens. Alleen zijn wordt nog vaak gezien als een blamage, de single mist iets.

Zo is er de bezorgde moeder die haar bewust alleenstaande dochter vraagt of ze 'eindelijk iemand heeft ontmoet' of premier Rutte die in 'Zomergasten' aan de tand wordt gevoeld over zijn single zijn. Dit soort verhalen waren voor Berkvens reden om misverstanden over het alleen-leven te lijf te gaan.

In dit boek richt ze de schijnwerpers eens niet op het traditionele kerngezin maar op vele nieuwe en oude relatievormen als de knipperlichtsingle, latrelatie, het patchworkgezin (samengesteld gezin) en de vriendenplussers (vriendschap met af en toe seks).

Berkvens - zelf al twaalf jaar alleenwonend - proefde van al die vormen om te ontdekken dat in dit stadium het leven als alleenwonende met een hechte inner circle het beste voor haar is.

Visie

Alleen zijn moet je leren, is Berkvens' ervaring. Hoe houd je bijvoorbeeld jezelf in balans en voorkom je dat je op zondagmiddag de contactenlijst in je telefoon afwerkt omdat je aan jezelf niet genoeg hebt. Wie corrigeert je en hoe onderbouw je je mening als je je niet kunt slijpen aan een ander? Hoe blijf je standvastig - in alle omstandigheden jezelf - op dit soort lastige luwtemomenten?

Na een lang proces lukte het Berkvens geestelijk evenwicht te krijgen en het gevoel te krijgen in haar eentje 'héél te zijn', het intieme van alleen leven te ontdekken met de warmte en veiligheid die intimiteit kenmerken.

Dat noemt zij de spiritualiteit van de single. Het is het besef dat de vervulling van je leven, je innerlijke evenwicht niet volledig afhangt van de aanwezigheid van anderen. Kernbegrippen als zelfkennis, vrijheid, standvastigheid en toewijding zijn hierbij voor haar cruciaal.

Meest onbegrijpelijke zin

"Het begrip vrijheid is net als kibbeling, het wordt met tal van sauzen opgediend."

Meest grappige zin

Over oude vrijsters die een metamorfose hebben ondergaan: "Van gedroogde rozijnen, wonend in juffenflats of hunkerbunkers, zijn ze geharnaste jaagsters geworden." (Doelend op de vriendinnen in de tv-serie 'Seks and the City'.)

Reden het boek niet te lezen

Waar het gaat over de beloofde single-spiritualiteit is dit boekje veel te bescheiden. De vraag is waarom. Aan levenswijsheid en kennis ontbreekt het Berkvens niet, getuige haar vele andere boeken en interviews.

Na de lange uiteenzetting over trends en mythen rond het alleen leven snak je als lezer naar spirituele verdieping en naar het hoe. Pas in het zevende hoofdstuk, twintig bladzijden voor het einde, komt dit ter sprake.

De weg om heelheid te bereiken ontbreekt en had gerust wat extra hoofdstukken in beslag mogen nemen. Ook de literatuurlijst en aangehaalde denkers zijn nogal magertjes, terwijl er over eenzaamheid en spiritualiteit toch vele boeken zijn volgeschreven.

Redenen om het boek wel te lezen

Berkvens rekent goed onderbouwd af met het imago van de single als zeldzame en zielige diersoort.

Ook geeft ze nuttige tips voor alleenwonenden om bijvoorbeeld de feestdagen ('het zijn maar twee dagen') 'te overleven: bedenk wat voor jou feestelijk is en stel een eigen feestprogramma samen.

Sommige tips - neem een huisdier, deel je dag op social media of wacht op de gezelschapsrobot - zullen niet iedereen aanspreken.

Het intieme van alleen leven
Christiane Berkvens - Stevelinck
Uitgeverij Meinema
78 p
12,50 euro.
**