Eerste mijlpaal voor Duitse regering in wording: compromis over gezinshereniging
Een coalitie is er nog altijd niet, maar de onderhandelende partijen boekten al wel een succesje in het parlement.
Het recht op gezinshereniging voor oorlogsvluchtelingen blijft in Duitsland tot eind juli opgeschort. Vanaf augustus komt er voor deze groep mensen, onder wie een groot aantal Syriërs, een limiet van duizend nareizende familieleden per jaar. Dat heeft het Duitse parlement gisteren besloten. 55 procent stemde voor een compromis dat de coalitieonderhandelaars van CDU/CSU en SPD eerder deze week bereikten.
Veel oorlogsvluchtelingen genieten in Duitsland een zogenoemde 'subsidiaire' of beperkte bescherming, omdat zij strikt genomen geen vluchtelingen volgens de Geneefse conventie zijn (die geldt met name voor politiek vervolgden). Hun bescherming is in principe begrensd: de situatie in het thuisland kan veranderen, waarna ze terug zouden kunnen. In tegenstelling tot andere vluchtelingen kunnen mensen met een subsidiaire status sinds maart 2016 geen familieleden over laten komen. De regering-Merkel schortte dit recht toen met twee jaar op, tot maart dit jaar.
Mijlpaal
Het besluit van gisteren is een eerste mijlpaal voor de regering in wording van CDU/CSU en SPD. Die partijen hebben nu een wet door het parlement gekregen nog voor ze een regering in het zadel hebben zitten. Die unieke situatie had te maken met de naderende deadline: in maart zou het recht op gezinshereniging voor subsidiaire vluchtelingen immers weer ingaan. Er moest snel besloten worden.
De kwestie van gezinshereniging is een van de heetste politieke aardappelen in Duitsland. Ze leidde tijdens de verkennende gesprekken tussen CDU/CSU en SPD vorige maand al tot strijd. De CSU wilde het liefst dat het recht helemaal verdween, terwijl de SPD de gezinshereniging juist onbeperkt wil maken. Begin deze week bereikten ze een compromis: beide partijen krijgen nu een beetje hun zin.
Om hoeveel gezinsherenigers het eigenlijk gaat, is ondertussen onduidelijk. Van CSU-zijde werd al in de eerdere coalitiebesprekingen met de FDP en de Groenen van honderdduizenden mensen gerept, terwijl de Groenen het destijds over tienduizenden hadden. Die onderhandelingen strandden toen mede op gezinsherening: voor de Groenen was een stop of een bovenlimiet onbespreekbaar.
Voorwaarts
Het besluit van de Bondsdag wordt gezien als een stap voorwaarts richting een nieuwe regering: een grote horde is door de coalitieonderhandelaars nu genomen. Goed nieuws dus voor Angela Merkel. Maar slecht nieuws voor de vluchtelingen en de integratie, luidt de felle kritiek van vluchtelingenorganisaties en de linkse oppositie op het parlementsbesluit.
Vanuit de rechterkant van het politieke spectrum klinkt ook gemor. De liberale FDP had liever gehad dat het recht nog twee jaar zou worden opgeschort, de rechts-populististische AfD dat het zou verdwijnen.
Overigens lijkt de strijd over de kwestie ook tussen CDU/CSU en SPD nog niet helemaal gestreden. De SPD houdt vol dat er bij 'schrijnende gevallen' uitzonderingen op de limiet van duizend per maand gemaakt kunnen worden, terwijl de christen-democraten daar tegen zijn. In het huidige wetsontwerp staat dat de gebruikelijke humanitaire uitzonderingen blijven gelden. Wat dit precies betekent, willen de nieuwe coalitiepartners later in meer detail vastleggen.
