'Eerst naar de snackbar en dan pas drinken'

Het Nationaal Instituut voor gezondheidsbevordering en ziektepreventie (NIGZ) begon gisteren een zomercampagne over het gevaar van alcohol. Dit jaar geeft de organisatie voor het eerst ook voorlichting op het Utrechtse Jaarbeursplein. Dat is dé plek waar tieners in de bus stappen en vertrekken naar zomerse vakantiebestemmingen als Spanje en Italië.

Om tien uur 's ochtends krioelt het op het plein van de mensen. Uit een ghettoblaster klinken dreunende housebeats. Twee jongens schoppen tegen een voetbal. Jongeren, soms vergezeld van ouders, sjouwen met kleurige reistassen, rugzakken en koffers.

Zes medewerkers van de NIGZ, herkenbaar aan een rode rugzak en een wit T-shirt met in rode letters 'Ben jij sterker dan drank?', spreken de reizigers aan. Ze stellen vragen over hun drankgebruik, laten hen een 'kennistest' doen en delen de Natte Krant uit. Die staat vol weetjes over alcohol, maar ook met versiertrucs en een horoscoop.

Eén van de voorlichtsters is Susan Wierenga. Resoluut stapt ze op het eerste groepje jongens af. ,,Willen jullie meedoen aan een test over alcohol?'', vraagt ze terwijl ze het vragenkaartje al uitdeelt.

Op de voorkant staat een jongen die, bedwelmd door de drank, over het toilet hangt. De vier jongens, die tien dagen gaan feesten in Lloret de Mar, pakken de kaarten aan.

Eén van hen is de 17-jarige Frank, die eerder de vraag over eten voor het drinken fout beantwoordde. Zittend op zijn koffer, kijkt hij een beetje rond en vult af en toe een vraag in. Susan wacht geduldig tot alles is ingevuld en bespreekt daarna de antwoorden.

Over het antwoord op vraag acht ('Wat is de belangrijkste oorzaak voor agressief gedrag tijdens het uitgaan?') wordt verbaasd gereageerd. ,,Alleen maar door alcohol, niet door drugs?'', vraagt eén van de jongens. Maar ook opmerkingen als ,,We wisten al lang dat er in elk glas drank evenveel alcohol zit, daar hoefden we toch niet voor mee te doen'' en ,,Heb je een biertje?'', krijgt Susan te horen.

,,Natuurlijk helpt dit niet, je denkt er twee seconden bij na en daarna ga je door met drinken'', zegt Bart (19), een jongen met donkerrode stekels. De vraag 'Hoeveel drinken jullie eigenlijk?', wordt schaterend beantwoord. Zo'n dertig biertjes gaan er wel in. ,,Gaat dat zo hard?'', denkt een van Bart's vrienden hardop. De jongens zeggen zich ervan bewust te zijn dat ze veel bier achterover slaan, maar minder alcohol drinken? Nee hoor.

Ook andere jongens die bij de bussen rondhangen, zeggen niet minder te gaan drinken na het gesprek met de voorlichters. ,,We gaan tenslotte om te zuipen en te neuken!'', roept één van de jongens met de voetbal.

Tegen twaalf uur hebben de zes NIGZ-ers 261 jongeren gesproken. ,,Zo'n testje, ach... dat is een leuk tijdverdrijf'', zegt een van de wachtenden nog. ,,Maar ik ga pas echt nadenken als er door alcohol iets met een vriend van me gebeurt. Dat zou voor mij de enige aanleiding zijn om te stoppen.''