Eerherstel voor een genegeerde klokkenluider over de gaswinning in Groningen

Maar nu het zestig jaar geleden is dat er gas werd gevonden onder het land van boer Boon, weten de Groningers: er valt helemaal niets te vieren. Want de aarde schudt, de huizen scheuren, de provincie verzakt.

Deze week nog bleek uit onderzoek van de Rijksuniversiteit dat niet alleen de bevingen en de schade, maar ook de versterkingsoperatie persoonlijke problemen veroorzaakt bij de Groningers – de zoveelste tussentijdse conclusie uit het jarenlang lopende onderzoek ‘Gronings Perspectief’.

Meent van der Sluis zei het al, maar de sociaal-geograaf liep tegen muren op, werd voor gek verklaard. In 2000 overleed hij. Ruim vier jaar geleden bedacht de stichting Meent van der Sluis dat het tijd was voor eerherstel. Ze begon een crowdfunding, bevingsgemeenten droegen bij. Opvallend: Gasunie, Gasterra en de Nederlandse Aardolie Maatschappij (Nam) betaalden de helft van het 230.000 euro kostende kunstwerk: een acht meter hoge baksteen met een scheur erdoorheen.

Weggehoond

“De keerzijde van de gaswinning kan niet genoeg worden benadrukt’’, spreekt voorzitter Jeroen Dijsselbloem van de Onderzoeksraad voor Veiligheid het gezelschap toe. De raad concludeerde vier jaar geleden dat de Nam en het ministerie van economische zaken nauwelijks oog hadden gehad voor de veiligheid van de Groningers.

Dijsselbloem: “Ik kan me niet voorstellen hoe het voelt als je huis, waar je je thuis en veilig hoort te voelen, een plek vol onzekerheid en onveiligheid wordt.’’

Eregast deze middag is Trijni van der Sluis, de weduwe van de weggehoonde klokkenluider. Ze is 77, een statige dame in lange mantel. “Een mijlpaal’’, noemt ze deze dag. “Het geeft voldoening, en tegelijkertijd ook verdriet, dat het nodig is. En toch denk ik dat het nu in Den Haag een beetje begint door te dringen’’, zegt ze. “Men wéét het wel. Maar of ze ernaar handelen is vers twee. De strijd is nog niet gestreden.’’

Ze heeft haar kinderen en kleinkinderen meegenomen, een zoon kwam speciaal over uit China voor de onthulling. “In het heetst van de strijd hebben we het met elkaar gedragen en dat doen we nu ook weer.’’

In de scheur door de baksteen, die oplicht in het donker, het licht dat toen niemand zag, is het profiel van haar man verwerkt. De weduwe heeft hem zó gevonden. Ze glimlacht. “Ja hoor. Dat is ’m.’’

Lees ook:

Postuum gelijk voor klokkenluider over aardbevingen

“Meent werd weggehoond door NAM-woordvoerder Frank Duut. Tot op heden”, zei zijn weduwe Trijni in 2015.

Nederland verdiende 417 miljard euro aan Gronings gas

Vooral in de jaren zeventig en tachtig verdiende het Rijk behoorlijk aan de delfstofwinning, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

De klap na de klap, dát doet Groningers pas pijn

Twee weken lang liep Trouw rond in Noordoost-Groningen en sprak met bewoners, ondernemers, makelaars, hypotheekadviseurs, onderzoekers en schade-experts. Vijf dagen later vond de beving in Westerwijtwerd plaats. Een verslag.