Analyse

Een ware rampweek voor de SP

Emile Roemer (midden) gisteren tijdens het debat bij Knevel & Van de Brink, te midden van Diederik Samsom (links) en Geert Wilders. Beeld ANP
Emile Roemer (midden) gisteren tijdens het debat bij Knevel & Van de Brink, te midden van Diederik Samsom (links) en Geert Wilders.Beeld ANP

De eerste echte campagneweek is SP-leider Emile Roemer flink tegengevallen. Een debat dat niet zo lekker verliep, aanvallen in enkele media op het verkiezingsprogramma van de SP en veel lastige vragen rondom de doorberekeningen van het Centraal Planbureau, en afsluitend als resultaat dalende peilingen. "Shit", aldus Roemer.

Ingrid Weel

De voorman van de Socialistische Partij houdt helemaal niet van harde campagnes. In 2010, toen de SP rond tien zetels schommelde in de peilingen, had hij daar als nieuwkomer ook helemaal geen last van. Niemand kende hem, en met een paar oneliners en snedige opmerkingen wist hij snel populair te worden.

Gemoedelijke Brabander
Ook na de verkiezingen bleef de gemoedelijke Brabander geliefd. Roemer moest daarom in aanloop naar 12 september vooral zichzelf blijven, en dan zou het min of meer vanzelf goed komen. Alhoewel ook Roemer wel weet dat een verkiezingscampagne de ultieme stresstest is, zeker voor een lijsttrekker die het goed doet in de peilingen, is hij toch geschrokken van de realiteit.

"Ik was niet voorbereid op de leugens van Rutte over zijn zorgplannen", zei de SP-leider onthutst na het eerste lijsttrekkersdebat. Na de tegenvallende peilingen legde hij overal uitgebreid uit dat hij 'het debat beter had moeten doen'. Dat terwijl zijn partij virtueel nog steeds op dertig zetels staat. Eerlijk, vinden de aanhangers. Dom, zeggen anderen; wrijf niet in een vlek.

Minder aardig
"Misschien moet ik ook wat minder aardig zijn", zegt hij nu. Daarmee neemt Roemer afstand van de strategie om dicht bij zichzelf te blijven. En door het voornemen vooraf in de media te verkondigen, legt hij zelf een last op zijn schouders. Iedereen let nu op of de SP'er al minder vriendelijk doet.

"Alle pijlen zijn ook op de SP gericht", mopperde Roemer deze week een beetje. Dat zal echter niet veranderen zolang de SP hoog in de peilingen blijft staan. Na het gekissebis over het eigen risico in de zorg en over het aantal banen dat de SP al dan niet creëert, is er ook discussie over de verhoging van de AOW-gerechtigde leeftijd.

De SP hanteerde altijd het mantra van 65 = 65. In het verkiezingsprogramma liet ze ruimte open om vanaf 2020 de leeftijd te verhogen. Het CPB mocht van de SP in haar berekeningen er zelfs vanuit gaan dat de AOW al vanaf 2015 inkomensafhankelijk wordt.

"Een noodgreep", noemde Roemer dit, omdat het CPB andere bezuinigingen afwees.

Armer
Op een ander campagnepunt moet de SP-leider nu ook al in het defensief. Overal verkondigt Roemer dat de 10 procent armste mensen armer zijn geworden, terwijl de 10 procent rijksten alleen maar rijker worden. Dat blijkt alleen te kloppen als er naar het eigen vermogen wordt gekeken, terwijl het logischer is om naar het inkomen te kijken.

Ondanks deze tegenslagen is de SP nog niet in een vrije val beland, zoals sommige media willen doen geloven. "Ik laat me niet meer van slag brengen", bezweert Roemer nu ook. Tegenover zeer ervaren politici als Rutte, Wilders, Samsom en Pechtold, die allen over een grote feitenkennis beschikken, is dat echter makkelijker gezegd dan gedaan. Mocht de SP-lijsttrekker toch weer in een situatie komen waarin hij het even niet weet, doet hij er in ieder geval verstandig aan die onzekerheid niet te laten blijken.

Van leiders, en zeker van premiers, wordt toch verwacht dat in ieder geval zijzelf zeker zijn van wat ze zeggen en doen.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden