Een tiener komt rond van het zakgeld dat hij krijgt. Moet hij toch een bijbaantje zoeken?

Een vader stoort zich aan de houding van zijn 17-jarige zoon. Die leeft liever zuinig dan dat hij een bijbaantje neemt. Moet de vader zich ermee bemoeien? De andere kinderen werkten altijd voor hun extraatjes. Een bijbaantje hier, een klusje daar: zo vulden ze hun zakgeld en later studiefinanciering aan. De jongste zoon lijkt liever lui dan moe, stelt zijn vader wat chagrijnig. De 17-jarige gymnasiast haalt goede cijfers, heeft vrije tijd genoeg maar gewoon geen zin om achter de kassa te zitten, kranten te bezorgen of jampotjes te spiegelen.

Het joch 'komt rond' van de euro's die zijn ouders hem maandelijks doneren, wat kleed- en zakgeld. En soms 'lift' hij mee met zijn vriendin die wel wat bijverdient. De vader vindt het eigenlijk maar niets. Hij zag dat de baantjes die zijn oudere kinderen hadden, hen prijsbewust maakten. Zo ervoeren ze 'werkenderwijs' wat er in de wereld te koop is en hoe hard je voor sommig luxegoed moet buffelen. Lucratief en leerzaam dus. Maar moet hij zich ermee bemoeien? Of moet hij gewoon accepteren dat zijn wat flegmatieke zoon liever zuinigjes leeft dan de handen uit de mouwen steekt?

Vermoedelijk is vader opgevoed met het wereldbeeld dat je niet onnodig je hand ophoudt en dat nog nooit iemand slechter is geworden van werken, zo begint Vanesse van der Schaar-Manniën, opvoed- en gezinscoach in Utrecht, met een 'profielschets' van de vragensteller. Dit wereldbeeld projecteert vader, waarschijnlijk onbewust, op zijn kinderen.

De vader zou van zijn eigen wereldbeeld moeten 'verhuizen' naar de gedachtenwereld van zijn zoon en met hem in gesprek gaan, stelt Van der Schaar. Doe dit wel op een open en oordeelloze manier, daar bereik je het meest mee, zo adviseert ze.

"Misschien heeft de zoon geen moeite met de kleinere bestedingsruimte die hij heeft en kan hij zijn gedrag daaraan aanpassen. Dan kan hij zijn vader vertellen hoe dit komt en wat zijn plannen zijn. Tegelijk mag vader natuurlijk wel zijn zorgen of frustraties uiten. Wie weet tot wat voor mooie inzichten dit gesprek kan leiden."

Als blijkt dat de zoon niet kan rondkomen van het maandelijkse budget, dan kan Van der Schaar zich voorstellen dat vader duidelijk maakt dat zijn zoon geen verhoging hoeft te verwachten. Dat zorgt voor duidelijkheid.

De vader vindt het belangrijk dat zijn kinderen goed met geld leren omgaan, begrijpt Nadja Jungmann, lector schulden en incasso van de Hogeschool Utrecht. Door ze zak- en kleedgeld te geven en ze klusjes te laten doen voor een extraatje biedt hij een goede basis. "Onderzoek laat zien dat kinderen die een degelijke financiële opvoeding kregen een kleinere kans lopen later in financiële problemen te komen. Wat dit betreft dus hulde voor de vader."

Maar er is een 'maar': de vader rept niet over schulden, dus blijkbaar heeft de zoon niet meer nodig. "Wie netjes rondkomt van het geld dat beschikbaar is, vertoont gezond financieel gedrag. Wat levert het in dat kader op de jongen tot werk te dwingen om extra geld te verdienen? Wellicht is veel vrije tijd hem meer waard dan het nieuwste mobieltje. In dat geval doet de jongen het juist heel goed", zegt Jungmann.

De stichting Weet wat je besteedt houdt zich bezig met schuldpreventie voor jongeren. Zij onderscheidt vier geldtypen, vertelt Jungmann. Een van die typen, de regelaar, scoort laag op statusgerichtheid en impulsiviteit. Dit type gaat op een beheerste, voorzichtige manier met geld om en heeft meestal een vrij sobere levensstijl. Dat lijkt op het profiel van deze zoon: weinig reden tot zorg dus, volgens Jungmann die verwijst naar de site www.edgie.nl, waar je met je kinderen de geldtype-test kunt doen.

Blijf in gesprek, zo adviseert ze alle ouders.

"Ze hebben langer invloed op het financiële gedrag van kinderen dan ze vaak denken. Soms tot hun kinderen begin twintig zijn."

Reageren? Zelf een vraag insturen? Mail naar opvoedvraag@trouw.nl

undefined