Reportage
Een portie hondesaté is maar wat gewild in Indonesië
In een smoezelig eettentje in de stad Yogyakarta verkoopt Bu Wairah al ruim dertig jaar alleen maar hondevleesgerechten. De barbecuerook verspreidt zich door de bedompte, donkere ruimte. In de verte klinkt het geluid van een hakmes. Wairah’s specialiteiten zijn hondesaté met ketjap en kruiden, tongseng (een soort soep) en op verzoek maakt ze het gerecht rica-rica, waarbij de hond nog leeft als hij wordt gebarbecued.
Hoewel hondevlees altijd al gegeten werd in Indonesië - vooral door christelijke minderheden in Noord-Sulawesi, Noord-Sumatra en op de Molukken - is er de laatste jaren sprake van een toename van de consumptie van hondevlees, zeggen hondenbelangengroepen. Dit in tegenstelling tot andere Aziatische landen, zoals China, waar het eten van hond juist is afgenomen.
Wairah, de eigenaresse van het eethuisje Sengsu Batul, vertelt dat het merendeel van haar klanten hond eet omdat ze denken dat het gezond is. Zo zou het bijvoorbeeld diabetes en astma voorkomen, en mannen denken ‘mannelijker’ te worden en een hoger libido te krijgen door het eten van hondevlees. “Maar sommige mensen vinden de smaak van hondevlees ook gewoon lekker of eten het vanwege de proteïne.”
Hondevlees smaakt als een combinatie van schape- en varkensvlees. Het is mals, zacht vlees met een vaste structuur. De Nederlandse Karin Franken van het Jakarta Animal Aid Network, een organisatie die pleit voor het afschaffen van het eten van hondevlees, woont al 23 jaar in Indonesië. “Het eten van hondevlees is zonder meer toegenomen in Indonesië”, zegt ze, “en het geschiedt op grote schaal.”
Slachten
Officiële overheidscijfers bestaan niet. In Solo, een stad in Midden-Java, is het eten van hond op dit moment ontzettend populair, schrijft de krant Jakarta Post. Daar zouden elke dag 1200 honden verorberd worden.
Wairah vertelt dat ze om de dag zes nog levende honden aangeleverd krijgt van ‘een hondenboerderij in de bergen’ op drie uur rijden van de stad. In haar achtertuin wachten de honden vastgebonden op hun einde.
Ze betaalt 400.000 roepia (24 euro) voor een grote hond en 250.000 roepia (15 euro) voor een kleintje. De dieren worden door Wairah zelf geslacht: “Ik sla ze met een houten stok een paar keer op hun kop en daarna snijd ik de hals door.” De hond slachten met verdoving kan niet, want daar wordt het vlees taai van, aldus Wairah.
Tekst loopt door onder de afbeelding
Medelijden heeft ze niet. “Als ik me er slecht onder zou voelen, zou ik geen geld kunnen verdienen.” Voor hondsdolheid, een dodelijke infectieziekte, is ze niet bang: zodra ze ziet dat schuim uit hun bek komt, gebruikt ze de honden niet.
Maar volgens activiste Franken ligt rabiës wel degelijk op de loer. “Veel honden die in Jakarta worden gegeten, zijn gestolen of van straat gehaald in andere delen van Java of zelfs op Bali. Dit brengt een groot gezondheidsrisico met zich mee. Jakarta mag dan rabiësvrij zijn, dit geldt niet voor andere delen van Java. Het is een kwestie van tijd voordat hondsdolheid weer uitbreekt in Jakarta.”
Onrein
Ook in het toeristische zuiden van het vakantie-eiland Bali is het eten van hondevlees toegenomen, vertelt Janice Girardi van de Bali Animal Welfare Association. Die toename komt doordat er steeds meer Indonesiërs vanuit Sulawesi en de Flores-eilanden naar Bali verhuizen, stelt ze. En ook door de komst van Chinese en Zuid-Koreaanse vakantiegangers. “Hierdoor neemt de vraag toe.”
Bouwvakker Sri Mulyono (53) komt net aanrijden op zijn brommer bij de warung van Wairah. Hij komt er elke week voor een portie hondesaté. “Omdat ik in de bouw werk, moet ik sterk zijn. Als ik het per ongeluk een weekje oversla, voel ik me ontzettend moe. Dan weet ik: ik moet weer hondevlees eten.”
Tekst loopt door onder de afbeelding
Voor Mulyono - moslim, maar niet al te vroom - is het eten van hond net als het eten van kip of rund. Hij zegt ervoor te vrezen dat met de opkomst van ‘moslim-extremisten’ er straks een verbod komt op hondevlees. Honden zijn volgens veel moslims namelijk onrein.
De Nederlandse dierenbeschermster Franken ziet in die politieke trend juist een kans. Het contact met de overheid verliep altijd behoorlijk stroef als het over dit onderwerp ging. “Maar sinds kort is er een gouverneur in Jakarta die wat meer aan de kant van de conservatieve moslimpartijen staat. Dus dat biedt wellicht kansen om het eten van hondevlees aan banden te leggen.”
Lees ook: Jonge Koreanen zien honden liever in een leuk pakje dan op hun bord
