Een oplossing voor het lerarentekort? 'Verplaats de school naar de leraar'

Huisvesting

“Leraren moeten voorrang krijgen op de woningmarkt”, zegt Thijs Roovers. De voorman van ‘PO in actie’ verhuisde zelf naar Amsterdam en geeft les aan de Leonardo da Vincischool.

“Ik schrok echt van de enorme moeite om een huis te vinden.” Inmiddels heeft de stad speciaal voor leraren honderd starterswoningen beschikbaar gesteld. “Dat is een goede ontwikkeling maar wat nog mist zijn woningen voor dertigers, docenten met ervaring die denken aan een gezin. Die verlaten nu vaak de steden waar al een lerarentekort is omdat er alleen starterswoningen zijn.

“Het zou helpen als er eengezinswoningen komen, of appartementencomplexen met twee slaapkamers. Zo voorkom je een uitstroom van de meest ervaren leraren in je stad. Voor hen is de stap om buiten de stad te gaan wonen en werken nu veel aantrekkelijker, terwijl ze juist in de grote steden in de Randstad hard nodig zijn”, aldus Roovers.

Geen leraren kapen via uitzendbureaus

“Wat sowieso niet werkt is dat er nu onderlinge concurrentie bestaat tussen scholen”, zegt hoogleraar arbeidsmarkt Frank Cörvers. Waarbij de school die het meeste biedt via een uitzendbureau een leraar wegkoopt bij een andere school. Op die manier blijft het probleem bestaan. Het zou goed zijn als hier een centraler beleid voor komt. Je ziet dat de vrijheid van een school nu zo groot is dat je een ieder-voor-zich-situatie creëert. Waarbij we uiteindelijk allemaal meer betalen voor dezelfde leraren.”

Parkeerplaatsen en reiskosten

“Leraren in Amsterdam krijgen per maand maximaal 76 euro aan reiskostenvergoeding. Dat is niet veel, zeker niet om het aantrekkelijk te maken om in of om een grote stad te gaan wonen voor een baan als docent in het basisonderwijs”, vindt Roovers. Cörvers: “Die reisuren worden nu ook niet uitbetaald. Het zou een impuls kunnen geven als leraren een deel van hun reistijd kunnen declareren.” In Den Haag hoeven leraren op dit moment geen parkeergeld te betalen. “Zo hopen we meer docenten naar de stad te krijgen”, legt Ewald van Vliet, voorzitter college van bestuur van stichting Lucas Onderwijs, uit.

Randstadstoeslag

“Om het levensonderhoud voor leraren in een dure stad mogelijk te maken, zou een soort Randstadstoeslag moeten bestaan. Waarbij docenten in hartje Rotterdam en Amsterdam een bonus krijgen bovenop hun salaris. Dat zou docenten naar de grote steden kunnen lokken. Lastig daarbij is dan wel te bepalen hoe groot je de zone maakt waarbinnen een docent recht heeft op die toeslag”, zegt Cörvers.

Omscholing versimpelen

Volgens Cörvers moet de zij-instroom uit andere sectoren én het voortgezet onderwijs gestimuleerd worden. “Dat laatste is lastig want docenten uit het voortgezet onderwijs krijgen meer betaald en die zullen niet snel kiezen voor een baan met een lager salaris. Jammer, want in krimpregio’s daalt het aantal leerlingen op het vmbo. Het zou helpen als die vmbo-leraren les gaan geven in het basisonderwijs.” Daarnaast is het volgens hem belangrijk dat de schoolcultuur meer openstaat voor mensen die zijn omgeschoold, scholen zijn nu vaak nog huiverig. Het zou ook helpen als omscholing gesubsidieerd wordt.

School naar de leraar

“Als de leraar niet naar de school komt, dan moet de school misschien wel naar de leraar”, vindt Cörvers. “We zijn in Nederland en dan met name de drukke steden zo gewend dat alles op één plek is. We willen mooi wonen en ook een goede school met goede leraren. We moeten ons afvragen of we steden niet anders moeten indelen, door de scholen naar de randen te verplaatsen. En ja, dan moeten ouders en leerlingen die extra reistijd misschien maar voor lief nemen.”

Lees ook:

Alleen het westen komt leraren tekort, de rest van het land heeft er meer dan genoeg

Het lukt niet om basisschoolleraren op de plek te krijgen waar ze het hardst nodig zijn. Dus zit een basisschool in Rotterdam met onvervulde vacatures, terwijl er in Limburg een lerarenoverschot is.

Het lerarentekort komt niet uit de lucht vallen

En nu is er wéér een lerarentekort. Waarom zag de overheid dit niet aankomen, vraagt leerkracht Vivianne Goedhart zich af. Zo moeilijk is het toch niet om bijvoorbeeld het aantal pabo-studenten per regio bij te houden?