Eén mailtje verwoest het gezin

Stijlvolle Amerikaanse roman die evenveel te denken geeft over de gevaren van internet als over egocentrische ouders

Het begint allemaal met een feest. Of beter, met twee feesten. Het ene speelt zich af in een duur hotel in Manhattan, het andere in een groot huis in de New Yorkse villawijk Riverdale. Voor het ene feest zijn Elizabeth Bergamot en haar zesjarige dochtertje Coco uitgenodigd; naar het andere gaat Elizabeths zoon, de veertienjarige Jake.

Elizabeth, haar twee kinderen en haar man Richard zijn de hoofdpersonen van de intrigerende zesde roman van de Amerikaanse schrijfster Helen Schulman, die in haar werk haar rijke landgenoten graag een spiegel voorhoudt. Zo ook in dit boek. Het gezin Bergamot woont sinds kort in New York, waar Richard, een briljante wetenschapper, een prestigieuze en goedbetaalde baan heeft gekregen. Elizabeth brengt haar dagen door met Coco naar school brengen, e-mailen en googelen.

Op de dag van de twee feesten besluit Elizabeth dat Jake oud genoeg is om alleen de weg naar Riverdale en weer terug naar huis te vinden. Een fatale beslissing, zo blijkt. Terwijl Elizabeth en Coco zich in het hotel te goed doen aan snoep (Coco) en drank (Elizabeth), raakt Jake verzeild in een zoenpartij met een dertienjarige die hem in haar bed probeert te krijgen. Jake komt op tijd bij zinnen, zet het meisje van zijn schoot en gaat naar huis. En dan, net als je opgelucht ademhaalt, gaat het allemaal mis. Tergend langzaam, maar razend knap bouwt Schulman een tragedie op, die het gezin te gronde zal richten.

Als Jake Elizabeth over zijn avontuur wil vertellen, is zij te dronken om te luisteren. Na een slapeloze nacht opent Jake een nieuw mailtje. Op het scherm verschijnt een mond. "Vind je me nu nog te jong?", vraagt de mond. Dan klinkt muziek en komt de dertienjarige vol in beeld. Ze kleedt zich uit en pakt een honkbalknuppel. "Het was moeilijk om te blijven kijken naar wat er daarna gebeurde, zelfs als je wist wat er kwam", schrijft Schulman suggestief. "Behalve dat het niet moeilijk was." En omdat dat inderdaad niet moeilijk is, maar wel verbijsterend, neemt Jake een beslissing die zowel begrijpelijk is als verkeerd. Omdat Elizabeth nog steeds buiten westen is, mailt Jake het filmpje door naar zijn beste vriend. Die stuurt het naar een andere vriend, die het op zijn beurt naar een ander doormailt, en zo kunnen binnen een paar uur alle leerlingen en leraren van Jake's school meegenieten van de act van de minderjarige stripper.

De volgende dag wordt Jake van school gestuurd wegens het verspreiden van porno. Hij mag pas weer terugkomen na een voor de schoolleiding rampzalig verlopende rechtszaak. Met Jake en zijn ouders komt het niet meer goed. Uitgeput door ruzies over hoe het zover heeft kunnen komen, gaan Elizabeth en Richard uit elkaar, terwijl Jake de greep op zijn leven verliest.

'Dit mooie leven' werd in de Britse en Amerikaanse pers lovend ontvangen als een stijlvolle roman over de gevaren van moderne technologieën. Maar daarmee is niet alles gezegd. Want onder het drama over de gevaren van internet gaat een ander drama schuil: dat van moderne, goed opgeleide vrouwen die hun werk opgeven omdat hun mannen genoeg verdienen. De hoofdpersoon van deze tragedie is Elizabeth. In Manhattan heeft ze, zoals Schulman het treffend uitdrukt, vooral "moeders leren kennen die literair agent waren, moeders die kankeronderzoeker waren en moeders die voormalig microbioloog waren; ze had vooral veel voormaligen leren kennen".

Al deze 'voormaligen' richten zich bij gebrek aan zinvol werk en een overdaad aan geld op zichzelf. Kleren, feestjes en drank zijn hun voornaamste interesses; mailen en internetten hun nieuwe verslaving, kinderen hun nieuwe accessoires. Ook Elizabeth is onvergeeflijk egocentrisch geworden: niet een, maar twee keer vraagt Jake om hulp, en twee keer negeert ze hem, omdat ze te dronken is, of te moe, of te gefrustreerd. Daarmee is dit aangrijpende verhaal meer dan een waarschuwing tegen de gevaren van moderne communicatiemiddelen. Met 'Dit mooie leven' heeft Schulman zich ook op het gladde ijs van de discussies over de positie van moderne vrouwen begeven. Daarmee geeft deze complexe en veelgelaagde roman meer dan genoeg stof tot nadenken.

Helen Schulman: Dit mooie leven. (This Beautiful Life) Vertaald door Marja Borg. Anthos, Amsterdam, 242 blz. € 18,95

undefined