Een Joods-islamitisch Kerstfeest tussen hummus en hoop
vredestijd | reportage | Op een Amsterdamse boot viert een Joods-islamitische vriendengroep samen Kerstmis en Chanoeka. 'Je moet elkaar weten te vinden als het misgaat.'
Op de kerstboodschap van de rabbijn klinkt instemmend Arabisch gejubel, het zaghrata, de ingewikkelde tongklanken die vrouwen normaal op bruiloften laten horen. Dicht opeengepakt vieren moslims en joden kerst met elkaar, en Chanoeka, want dat is er ook nog, op een boot die door de Amsterdamse grachten vaart.
Deze Kerst voor Joden en moslims is georganiseerd door Salaam Shalom, een Joods-islamitische vriendengroep. Luid geroezemoes, gitaarspel. De begroetingen gaan gepaard met uitgebreide omhelzingen. Alle leeftijdscategorieën zijn vertegenwoordigd. Er is ook een Tinder-date in het gezelschap.
Toch is de reden dat ze hier bij elkaar zijn geen aangename, zegt rabbijn Lody van de Kamp. "In het Midden-Oosten is er geen vrede tussen onze gemeenschappen. Laait het daar op, dan merken we dat hier, zoals met de laatste Gaza-oorlog."
Het is hier nu een 'soort vredestijd', zegt de rabbijn. "Je moet elkaar weten te vinden als het misgaat."
Even verderop staat kunsthandelaar Constant Vecht (69) - hoornen brilmontuur, wollen jas. Naast hem Munawar Alzoubi ("Hou het maar op 45"), tolk en apothekeres van Jordaanse komaf. Hij knipt met zijn vingers op de muziek, zij wiegt met de heupen. De twee kennen elkaar al jaren, uit de kunstwereld - de inmiddels overleden man van Alzoubi was kunstenaar.
Vecht: "Ik ben een atheïstische Jood. Maar we hebben dezelfde opa: Abraham."
Alzoubi: "Ja. Adam en Eva waren trouwens geen moslim, jood of christen." Ze wijst naar haar Joodse vriend. "En Constant heeft een hart van goud. Hij staat ook niet 100 procent achter Israël."
Er is koosjer én halal gekookt door een Syrische kok, een vluchteling die sinds een jaar in Nederland is. Hummus staat er op het menu.
Een van de drijvende krachten achter Salaam Shalom uit de islamitische gemeenschap is Karima Belhaj (45). Eerder was ze ook al tien jaar betrokken bij het inmiddels opgeheven Joods Marokkaans Netwerk. "Dat het uiteenviel, werd als bewijs gezien dat het niet botert tussen joden en moslims", zegt Belhaj. Onzin, vindt ze. "Het was de manier waarop, daar ging het mis. We hadden het daar de hele tijd over problemen." Daarom is de methode nu anders. "We doen gewoon leuke dingen met elkaar. Eten, zingen, dansen."
Aan tafel bij Constant Vecht en Munawar Alzoubi blijkt de wereldpolitiek toch een lastig te vermijden gespreksonderwerp. Nippend aan de glazen witte wijn hebben ze het daar alweer over de laatste VN-resolutie. Hij is het met de resolutie eens. Zij prijst zich gelukkig dat hij het met de resolutie eens is.
Een jongen komt erbij staan. Vecht: "Moet ik tegen jou salaam of shalom zeggen?" Salaam, zo blijkt, hij is een Turkse moslim.
Drie meter verder legt Fadi El Ballas (37) net zijn gitaar weg. Hij is Palestijn, vertelt hij. "Geboren in Beiroet." Dat hij hier is, heeft alles te maken met zijn komst naar Nederland, tien jaar geleden. "Vroeger had ik me niet in kunnen denken dat ik hier op een boot met Joden zou zijn. Als je een kind bent, maak je geen verschil tussen Israël en Joden. Hier, met al die nationaliteiten bij elkaar, ging ik dat anders zien. De stad geneest je wel."
Zo ontmoette hij ook voor het eerst een Jood. Dat was ongemakkelijk. "Ik wist niet hoe ik me moest gedragen, en begon wat te stotteren. Maar na vijf minuten praten was dat over. Het bleek gewoon een mens."
undefined