Een 'ja'-stem steunt de gewone Oekraïner

Twee jaar geleden vond een van de meest zorgwekkende gebeurtenissen sinds de Koude Oorlog plaats: Rusland maakte de inlijving van de Krim officieel. Het was een operatie die begon met groene mannetjes die plotseling opdoken op het Oekraïense schiereiland. Het bleken Russische soldaten, die strategische locaties op de Krim bezetten. Was die inmenging eerst nog gecamoufleerd, later werd de Russische rol pijnlijk duidelijk. Zoals tijdens het illegale referendum dat onder dreigende blikken van Russische soldaten werd georganiseerd op de Krim.

En de inlijving van de Krim was niet het einde van de Russische inmenging in Oekraïne. Onder aanvoering van Russische soldaten werden grote delen van Oost-Oekraïne gedestabiliseerd. Aan de oostgrens kwamen grote aantallen Russische troepen dreigend samen. Het resultaat? Duizenden doden, drie miljoen mensen die in een conflictgebied leven, in verwoeste en geplunderde huizen, met een gebrekkige water- en voedselvoorziening en afwezigheid van overheidsdiensten. Kortom, een groot deel van Oekraïne ligt nu in puin. In die militaire escalatie werd bovendien de MH17 neergeschoten vanuit gebied dat door separatisten werd beheerst.

Bijna surrealistisch
Nu, twee jaar later, houdt de Russische president Poetin zich nog steeds niet aan de Minsk-vredesakkoorden. Nog altijd zijn er Russische militairen actief in Oost-Oekraïne. De Navo rapporteert daar over, terwijl de VN verslag doet van de schrijnende humanitaire situatie.

Al deze feiten maken het optreden van het nee-kamp bij het aanstaande referendum over het associatieverdrag met Oekraïne bijna surrealistisch. SP'er Harry van Bommel spreekt van een Oekraïne in 'burgeroorlog'. Een burgeroorlog waaraan het associatieverdrag indirect zou hebben bijgedragen. PVV-voorman Wilders gaat nog een stapje verder. Volgens hem heeft de EU olie op het vuur gegooid door Oekraïne een associatieakkoord in het vooruitzicht te stellen. Over de rol van Rusland intussen geen woord.

Absoluut, in West-Oekraïne is de sympathie voor de EU groter dan in het oosten. Maar in het hele land, ook in het oosten, zijn de opiniepeilingen duidelijk. Er is een diepe afkeer van corruptie en een sterk verlangen naar een democratische rechtsstaat. Dat was het zichtbaarst op het Maidanplein. Daar trotseerden Oekraïners uit alle rangen en standen vrieskou en scherpschutterskogels om te demonstreren voor Europese waarden als vrijheid, democratie en minder corruptie. Zij waagden hun leven, omdat ze willen leven zoals wij. Om hen die kans te ontzeggen, omdat Oekraïne zogenaamd in burgeroorlog zou zijn, is volksverlakkerij.

undefined

Nuttige idioten
Het voert te ver om het nee-kamp af te schilderen als nuttige idioten voor Poetin. Geruchten over vermeende geldstromen, of verdachte financieringsconstructies vanuit Rusland lijken niet op waarheid te rusten. Maar één ding is wel duidelijk: Poetin moet in zijn nopjes zijn met het Nederlandse nee-kamp. Niet alleen geeft het nee-kamp Oekraïne en Europa zelf de schuld van de Russische agressie, het wil Poetins geweld ook nog eens belonen door Oekraïne nauwere samenwerking met Europa te ontzeggen.

Dus: denk straks op 6 april in het stemhokje terug aan twee jaar geleden. Toen Poetin zich een deel van Oekraïne toeëigende en grote delen van Oost-Oekraïne destabiliseerde met veel doden tot gevolg. En bedenk dan dat uw keuze een wereld van verschil maakt. Een stem vóór is een steun in de rug voor de gewone Oekraïner, die vecht tegen corruptie en voor vrijheid.

Sjoerd Sjoerdsma is Tweede Kamerlid en buitenlandwoordvoerder voor D66