Een huis waar eten niet altijd beladen is
In Nederland hebben 40000 mensen een eetstoornis. Jaarlijks komen er 3000 bij. In het centrum van Zutphen staat sinds november het eerste zogeheten Praktijkhuis voor mensen met een eetstoornis.
ZUTPHEN - 'Zal ik dit er ook nog bij gooien? De pan is gewoon te klein! Hebben we wel dressing voor de sla?' Het Praktijkhuis houdt de eerste kookactiviteit. Gonneke ten Velde, zeven jaar anorexia gehad, Renske (die niet met haar achternaam in de krant wil), boulimia, en kookbegeleidster Adelie Meijer, zelf ook een eetstoornis achter de rug zijn druk in de weer met gehakt, uien, courgettes, champignons en sla. Voor deze eerste maaltijd gebruiken de koks alleen producten die ze als 'veilig' ervaren, zonder veel vet.
Mensen die zelf een eetstoornis hebben (gehad) bedachten het concept van het inloophuis. Coördinator Mirelle Rijkers: ,,Het is geen therapieplek. We werken puur vanuit onze ervaringsdeskundigheid. Dat is de kracht van dit huis: je kunt terwijl je nog een eetstoornis hebt ook al vrijwilliger zijn: doen waar je goed in bent, maar je hebt ook de ruimte om je eigen onzekerheid te laten zien.''
Met z'n zessen zitten ze even later aan de sfeervol gedekte tafel in de ontmoetingsruimte, ingericht als woonkamer. Het servies is net nieuw, de kaarsen gaan voor het eerst aan. Tijdens de voorbespreking hebben de vrouwen al met elkaar gedeeld wat ze moeilijk vinden aan het samen eten. Vooral het eten met 'vreemde mensen' ervaren de meesten als eng. ,,Als je zelf in een eetstoornis zit, denk je dat iedereen op je bord kijkt en op je let hoe en wat je eet'', legt Meijer uit. ,,Je denkt dat je gedachten kunt lezen.''
Het roerbakgerecht met peperonisaus smaakt iedereen prima. Het onderwerp 'eten' komt niet eens aan bod. Op de knoflookteentjes van Ten Velde na dan. Toen ze nog middenin haar eetstoornis zat, hoorde ze dat knoflook erg gezond is om rauw te eten. ,,Dat had ik gelezen in zo'n sportboek. Twee teentjes van dat spul in m'n mond en ik flink kauwen. Even door de zure appel heen bijten, dacht ik. Nou, als dát gezond is...''
Zeven jaar kostte het Ten Velde om voor het grootste gedeelte van haar anorexia af te komen. ,,Ik heb vier keer in het ziekenhuis gelegen met sondevoeding en ben vier keer in een kliniek geweest.'' De oorzaak van haar eetstoornis ziet ze liggen in iets 'heel moeilijks' dat ze meegemaakt heeft. ,,Ik ging me afreageren door minder te eten, want daardoor ging ik ook minder voelen en voelde ik me dus niet meer zo rot.'' Mensen met anorexia hebben een onweerstaanbare drang om af te vallen. Ze gaan ermee door, zelfs als zij al sterk zijn vermagerd. Ten Velde: ,,Door met eten bezig te zijn, kun je andere dingen vergeten. Eten beheerst je hele leven.'' Dat geldt ook voor de eetstoornissen boulimia (afwisselend extreme vast- en eetbuien) en Binge Eating Disorder (ook wel 'vreetbuienstoornis' genoemd).
Behalve deze kookactiviteit organiseren de vrijwilligers nog veel meer in het Praktijkhuis: koffie-ochtenden, creatieve middagen, themabijeenkomsten, spel- of videoavonden en elke dag staat de deur van tien tot halfzes open. De deelnemers van de kookactiviteit waarderen het inloophuis erg.
En ook de kookactiviteit viel in de smaak. Lot: ,,Ik vond het echt heel super. Dit maakt voor mij dat eten niet altijd beladen hoeft te zijn.''