Een flinke recessie zorgt (gek genoeg) voor een lager sterftecijfer

Een oudere vrouw haalt met behulp van een pinpas geld uit een geldautomaat.
 Beeld Hollandse Hoogte / Richard Brocken
Een oudere vrouw haalt met behulp van een pinpas geld uit een geldautomaat.Beeld Hollandse Hoogte / Richard Brocken

Er lijkt een simpele manier om het sterftecijfer in een land te doen dalen: ontketen een recessie.

Willem Schoonen

Tot nu toe was niet duidelijk wat de samenhang is tussen de economische cyclus en sterftecijfers. Sommige economen zien de sterftecijfers dalen als het in een land economisch goed gaat, andere economen zien juist het omgekeerde.

Die laatste school krijgt nu steun in de rug van Spaanse gezondheidswetenschappers. In vakblad Nature Communications doen zij verslag van een statistisch onderzoek naar de vraag wat de financiële crisis, die in 2008 begon, heeft gedaan met de sterftecijfers in een reeks Europese landen. En inderdaad: waar de crisis het heftigst was, daalde de sterfte het hardst.

In Nederland was het effect klein, maar hier was de crisis ook relatief mild. In landen waar die harder toesloeg was het effect aanzienlijk, zoals in Denemarken, Spanje, Kroatië en Luxemburg. Een daling van de sterfte is een langetermijntrend in alle Europese landen. Maar een stevige crisis blijkt die daling dus te versnellen.

Je zou het omgekeerde verwachten, schrijven de onderzoekers, bijvoorbeeld omdat overheden in slechte tijden moeten bezuinigen op programma’s die de gezondheid van de mens dienen. Maar een flinke recessie betekent meer werkloosheid. En dus: minder verkeer op de weg, minder luchtverontreiniging, minder ongevallen op het werk. Bovendien laat een recessie minder ruimte voor schadelijke leefgewoonten als te veel drinken en eten, vermoeden ze.

Britse medici waarschuwden onlangs voor hogere sterftecijfers na de brexit, omdat groente en fruit duurder zullen worden en de Britten dus ongezonder zullen gaan eten. Mocht het vertrek van Groot-Brittannië uit de Unie gepaard gaan met een flinke recessie op het eiland, dan kan het misschien toch nog meevallen.

Lees ook:

Brexit zal indirect tot sterfgevallen leiden, voorspellen epidemiologen

Als het VK de EU verlaat, stijgen de prijzen van groente en fruit. Dat leidt tot extra sterfte, zeggen epidemiologen.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden