Een boosmakend diplomatiek bezoekje

CAROLIEN OMIDI

Het gaf een wat ongemakkelijke aanblik. De Zweedse premier Stefan Löf die samen met zes vrouwelijke delegatieleden uit Zweden in het presidentiële paleis bij president Rohani aan tafel was aangeschoven. De ongemakkelijkheid zat hem in het enorme contrast met het Iraanse clubje aan de andere kant van de tafel; dat bestond uit louter mannen.

Het maakte pijnlijk duidelijk dat Rohani zijn verkiezingsbelofte om zich in te spannen voor vrouwen, ook op de werkvloer, in zijn eigen politieke cirkel al niet heeft waargemaakt. Op sociale media trokken Iraanse vrouwenrechtenactivisten dan ook fel van leer. Hoe is het mogelijk om een delegatie te hebben die volledig uit mannen bestaat in een land waar 60 procent van de universitair afgestudeerden vrouw is?

In Zweden is men weer boos over het feit dat hun vrouwelijke diplomaten met hoofddoeken verschenen. Deze zeiden dat de hidjab in Iran nu eenmaal verplichte kost is voor vrouwen en dat ze de wet wilden eerbiedigen. De Zweedse regering verdedigde zich door te benadrukken dat er bij het afwijzen van de hidjab gekozen had moeten worden voor een compleet mannelijke delegatie, wat ook weer een kwalijke zaak zou zijn geweest.

Maar hiermee was de kous niet af. De Zweedse delegatie was na de bijeenkomst met Rohani namelijk uitgenodigd op de residentie van de Zweedse ambassadeur in Teheran, waar een ceremonie met receptie plaatsvond voor de Kamer van Koophandel in Iran. Hier waren ook Iraanse ministers, diplomaten en zakenlieden voor uitgenodigd.

De Zweedse diplomates droegen dit keer geen hoofddoek of extra bedekkende kleding. Dat dit gebeurt op een stukje buitenlands grondgebied in Teheran is niet ongewoon. Wat wel zeer ongebruikelijk is, is het publiceren van foto's door staatsmedia van dit soort bijeenkomsten waarin diplomaten in hun westerse outfit lopen. Maar het oerconservatieve persbureau Tasnim deed dat de volgende dag toch: foto's toonden de Zweedse diplomatenharen.

Nu was het de beurt aan de Iraanse conservatieven om boos te worden. Waarom hadden die Zweden juist de residentie van de ambassadeur uit moeten kiezen om zo'n belangrijke ceremonie te houden? Ze hadden het expres gedaan om de Iraanse autoriteiten voor het hoofd te stoten. Een onvergeeflijke belediging, dat was het!

In Zweden kon men wel lachen om deze rebelse actie. Maar velen vragen zich af of Stockholm wel genoeg om mensenrechten geeft of misschien toch te veel is verblind door het vele geld dat nieuwe handelsbetrekkingen met Iran op gaan leveren. In het bijzonder zou Zweden zich volgens hen zorgen moeten maken over de Iraans-Zweedse Ahmadreza Djalali, die binnenkort geëxecuteerd kan worden.

De in rampengeneeskunde gespecialiseerde wetenschapper is Zweeds staatsburger, maar deed ook regelmatig onderzoeksprojecten aan universiteiten in België en Italië. Hij zit vast in de beruchte Evin-gevangenis en volgens zijn familie heeft hij de doodstraf gekregen omdat hij ervan beschuldigd wordt 'samen te werken met vijandige staten', waarmee doorgaans spionage wordt bedoeld. Deze beschuldiging zou ingegeven kunnen zijn door het feit dat hij regelmatig op wetenschappelijk vlak samenwerkte met collega's uit diverse landen, waaronder Israël en de Verenigde Staten.

In tegenstelling tot wat Djalali's familie beweert, zou de wetenschapper volgens Amnesty International nog niet de doodstraf hebben gekregen. Maar de rechter heeft er wel mee gedreigd. Ernstig genoeg dus.

Net als een aantal mede-gedetineerden is Djalali in hongerstaking gegaan om aandacht te vragen voor zijn lot. De Zweedse ambassade in Teheran krijgt geen toegang tot Djalali omdat de Iraanse autoriteiten een tweede nationaliteit formeel niet erkennen.

Bezoeken zijn doorgaans best gezellig. Daarnaast kunnen ze echter dus ook een enorme woede oproepen of - zoals in Djalali's geval - misschien zelfs fataal aflopen. De Zweedse foto-affaire zal zijn zaak in ieder geval geen goed doen.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden