Een appende voetganger waarschuwen kan levensgevaarlijk zijn
De voetganger die loopt te appen heeft meer oog voor zijn mobiel dan voor het verkeer. Levensgevaarlijk. Zou je ongelukken kunnen voorkomen door hem via zijn mobiel te waarschuwen voor een gevaarlijke kruising?
Dat kan, maar het valt niet mee. Als je niet uitkijkt maak je het risico niet kleiner maar groter, ontdekten onderzoekers van de universiteit van Iowa in de VS. Ze deden een experiment, niet op een kruising in hun stad, maar op een virtuele weg in hun lab. Daar moesten proefpersonen de weg oversteken terwijl ze op hun mobieltje bezig waren met berichten tikken en lezen. De ene groep appende voetgangers kreeg een geluidssignaal op hun mobiel als oversteken te gevaarlijk was, een tweede groep moest het zonder die waarschuwing doen.
Dat geluidssignaal bleek te helpen: het zorgde ervoor dat voetgangers langer wachtten alvorens over te steken en ook kozen voor een groter gat tussen twee opeenvolgende auto's dan de voetgangers die niet waren gewaarschuwd. Maar het is wel belangrijk wanneer dat signaal wordt gegeven. De onderzoekers zagen tot hun verbazing dat proefpersonen die waren begonnen met oversteken nooit op hun schreden terugkeerden, ook niet na een alarmsignaal. Ze sprongen niet terug op de stoep maar renden naar de overkant, in de helft van de gevallen met een aanrijding tot gevolg.
Zwakte
De wetenschappers vermoeden dat dat komt door een algemene menselijke zwakte: als hij eenmaal iets in gang heeft gezet, heeft de mens grote moeite daarop terug te komen. Een alarmsignaal werkt bij hem wel als hij nog op de rand van de stoep staat, maar niet meer na zijn eerste stap op de rijbaan.
Er dook nog een probleem op: appende voetgangers die het alarmsysteem op hun mobiel hadden gekregen gingen minder op het verkeer letten; ze vertrouwden op de technologie. Die technologie is weliswaar bedoeld als hulpmiddel, maar de mens geeft zich eraan over en laat opletten aan de machine over.
Er zijn inmiddels geavanceerde systemen die de afstand in de gaten kunnen houden tussen mobieltjes in voortrazende auto's en mobieltjes van voetgangers en die de laatste kunnen waarschuwen voor gevaar. Probleem, zeggen de onderzoekers, is dat we nog niet weten hoe we die waarschuwing bij de mens moeten overbrengen.
De beste optie is vooralsnog: niet appen tijdens het lopen. Het verbod dat in veel landen geldt voor bestuurders en fietsers zou naar voetgangers moeten worden uitgebreid, zeggen de onderzoekers, die echter niet verwachten dat veel mensen zich eraan zullen houden.
Lees ook: Wie appt of belt achter het stuur kan straks de cel in
Justitie gaat het gebruik van smartphones achter het stuur aanpakken. In Den Haag is een wetsvoorstel in de maak waarin het begrip ‘roekeloosheid’ een nieuwe definitie krijgt.
