Echt geheim is de stemming niet
DEN HAAG/UTRECHT - Op het Centraal Station van Den Haag deed zich gisterenochtend een Zuid-Amerikaans aandoend tafereel voor bij de stemming voor de Trouw Publieksprijs.
Een vrouw, die niet doorhad dat het hier slechts ging om de keuze van het Nederlandse boek van het jaar, wilde voor de Brunaboekhandel per se haar stem uitbrengen in het gereedstaande stemhokje omdat ze bang was 'dat er anders verkeerde mensen aan de macht zouden kunnen komen'. De twee stembusbeambten Aris en Nathalie vertellen het met een lachend gezicht.
Zo'n vergissing is niet helemaal onbegrijpelijk omdat het stemhokje er behoorlijk authentiek uitzag. De grijskleurige stembiljetten en de rode potloden versterken dat gevoel alleen maar. Aris vertelt dat sommige mensen zelfs een stembiljet meenemen. “Die leveren ze dan misschien bij de komende parlementsverkiezingen weer in. Dan krijgen we wellicht Appie Baantjer in de Tweede Kamer”, zegt hij.
Nathalie constateert dat het vooral 40-plussers zijn die stemmen. “Geen trainingspakfiguren en ook weinig zakenlui, viel me op. Over het algemeen vinden de mensen het wel leuk. Ze zeggen dat het net echt is.”
Om mensen tot stemmen te bewegen, zijn de twee beambten druk aan het werven. “We vragen op de man af of ze willen stemmen en geven bonboekjes voor een paar gratis exemplaren van Trouw”, aldus Aris. Volgens Nathalie stemmen de meeste mensen op Connie Palmen, John Irving en John Grisham. “Ik kijk af en toe in de bus wat ze kiezen. Volgens mij lopen die drie erg goed.” Zelf gaat ze stemmen op Renate Dorrestein omdat ze dat een goede schrijfster en een interessante vrouw vindt. Aris heeft liever iets luchtigs omdat je als student, afgezien van studieboeken, aan lezen weinig toekomt. “Daarom stem ik op Herman Finkers. Die vind ik altijd leuk.”
Er zijn zo'n 80 à 100 stemmen uitgebracht en het is pas middag. De stemming loopt nog tot vanavond.
Een wat oudere vrouw komt haar stem uitbrengen. Ze gaat, in tegenstelling tot veel andere mensen, keurig in het hokje staan om te kiezen. Het is duidelijk dat ze in het geheim wil stemmen. De vraag naar wie haar voorkeur uitgaat bevalt haar dan ook helemaal niet. “Dat gaat u helemaal niks aan. Waarom vraagt u dat eigenlijk?” snauwt ze.
Andere kiezers doen minder geheimzinnig. Ze vinden het niet erg om tussen wildvreemde omstanders hun stem uit te brengen.
Ook in een Utrechtse V & D-boekwinkel valt de stemming amper geheim te noemen. De stemhokjes zijn niet aangekomen. Daarom hebben ze maar een zilveren afvalemmer neergezet. Die is niet verzegeld en dus valt makkelijk te constateren dat er behoorlijk gestemd is. De verkoopster geeft toe dat ze af en toe spiekt wie de meeste stemmen krijgt. “Midas Dekkers is volgens mij erg populair”, zegt ze.
Misschien wordt het tijd om volgend jaar de stemming toch wat geheimer te laten verlopen. Anders zit Appie Baantjer straks alsnog in de Kamer.
