Dubieuze handelsagent komt waterbouwer Van Oord duur te staan

Waterbouwer Van Oord heeft vorig jaar 24 miljoen euro besteed aan de afkoop van een tussenpersoon, omdat die niet wenste te voldoen aan de gedragscode van het familiebedrijf.

Jaarlijks screent het bedrijf - bekend is van baggerwerk en windmolenparken op zee - de zogeheten agenten op schendingen van internationale spelregels. Die regels zijn er om eerlijke aanbesteding van een baggerklus te garanderen. In het verleden werd het betalen van steekpenningen wel beschouwd als smeermiddel van de internationale economie, maar die tijd is voorbij. Het Openbaar Ministerie (OM) kijkt nu ook over de grens als het gaat om corruptie.

Dat Van Oord de tussenpersoon afkoopt, is volgens een woordvoerder niet uit vrees voor een onderzoek van het OM. Bij de jongste screening van alle lokale tussenpersonen zijn volgens hem geen gedragingen gevonden, die gemeld moeten worden.

Als agenten zich niet aan de regels houden, hoeven bedrijven hen niet te betalen. Omdat Van Oord in dit geval geen afspraken had gemaakt met de agent, moet het contract worden afgekocht. Van Oord betaalt daarvoor 5 miljoen, plus 19 miljoen euro voor een concurrentiebeding: een vergoeding, omdat hij niet mag werken voor concurrenten van Van Oord.

Commercieel lucratief gebied

De agent opereert volgens de woordvoerder in een commercieel gezien lucratief gebied, wat de hoge vergoeding verklaart. Waar hij werkte, wenst de onderneming niet te zeggen. Dat de vergoeding niet is weggemoffeld, maar specifiek in het jaarverslag staat, heeft te maken met het afkoopbedrag. Dat is zo hoog dat het bedrijf er wel melding van moet maken. Van Oord haalde vorig jaar een nettowinst van 78 miljoen euro.

Internationaal wordt veel gebruik gemaakt van agenten op plekken waar ondernemingen zelf geen vestiging hebben. Van Oord haalde vorig jaar 90 procent van zijn omzet in het buitenland. Dat geschiedt via vestigingen in een kleine vijftig landen. Elders zijn handelsagenten actief.

Het Functioneel Parket, het fraudeloket van het OM, heeft de laatste jaren meer oog voor misstanden in het internationale bedrijfsleven. Dat leidt ertoe dat bedrijven zich melden als er verdacht gedrag heeft plaatsgevonden. Liever een vrijwillige melding dan een inval op het hoofdkantoor, is daarbij de afweging.

Momenteel loopt er zo'n onderzoek naar twee dochterbedrijven van SHV het grootste familiebedrijf van Nederland, in handen is van de familie Fentener van Vlissingen. Het gaat om verdenkingen van oplichting, omkoping, valsheid in geschrifte en overtreding van internationale sanctieregels bij Mammoet en Econosto. Het onderzoek volgt op een melding uit december 2016 van twee SHV-advocaten. Het OM moet nog beslissen of het tot een rechtszaak komt.

Lees ook:

Familiebedrijf uit overtuiging

Wat is beter: een familiebedrijf of een beursgenoteerd bedrijf? Voor topman Pieter van Oord van baggeraar Van Oord geen vraag, maar een weet.