Doorwerken na je 65ste, dat wil maar vier procent van de Nederlanders. Maar hoe doe je dat? Tips voor wie niet kan stoppen.

Portugal uitgezonderd, in de meeste Europese landen zijn de werknemers weinig genegen om langer door te werken. Dat is een probleem. Want de grijze golf die Europa in toenemende mate in haar greep neemt, leidt tot kostenstijgingen zowel op de arbeidsmarkt (premielast) als bij de sociale zekerheid (AOWuitkeringen). Die kosten kunnen alleen op peil blijven als het aantal werkenden toeneemt en er langer wordt doorgewerkt. Daarom is men in EU-verband begonnen allereerst de leeftijdsgroep van 55 tot 65 jaar aan te pakken. Want er is niet alleen een zeer geringe animo om na het 65ste jaar nog door te werken, maar sterker nog, de meeste Europese werknemers houden het voor het 55ste levensjaar al voor gezien.

Daarom is in de Lissabon-strategie bepaald dat in 2010 ten minste de helft van alle mensen tussen de 55 en 65 jaar aan het werk moet. Dat is momenteel alleen het geval in Zweden, Denemarken, Portugal en Groot-Brittannië. In Nederland werkt slechts 19 procent van de 60-65-jarigen. Uit onderzoek van werknemersorganisatie FNV blijkt, dat slechts 27 procent van de werknemers door wil werken tot zijn of haar 65ste. Maar liefst 59 procent wil dat per se niet. Om de steeds vroegere uittredingen te stoppen, heeft het kabinet besloten de fiscale facilitering van vutregelingen en prepensioenen te minimaliseren. Bovendien heeft staatssecretaris Van Hoof van sociale zaken en werkgelegenheid 21 miljoen euro subsidie beschikbaar gesteld om oudere werknemers langer te laten werken.

Niet alleen werknemers vertikken het om door te werken, ook veel werkgevers zijn kritisch. Zo denken sommige dat ouderen minder productief zijn. Maar dat is nog nooit door onderzoek bewezen. Een meer legitiem argument is dat er risico's kleven aan het in dienst nemen van een senior. Ze lopen meer kans om langer ziek te worden, en dan moet de werkgever doorbetalen. Maar dit risico kan gemakkelijk vermeden worden door te werken met tijdelijke contracten, zoals de meeste werkgevers dan ook doen. Verder is het voor werkgevers juist een voordeel om 65plussers in dienst te nemen omdat ze veel goedkoper zijn. Er hoeven geen sociale lasten te worden afgedragen, want de WW en WAO lopen maar tot 65 jaar. Dit kan werkgevers zo'n 23 tot 40 procent schelen. Ook kan voor bepaalde functies ouder zijn een voordeel opleveren: ouderen zijn over het algemeen rustiger, beleefder en minder roekeloos dan hun jongere collega's.

De meeste mensen die blijven doorwerken, hebben daar heel bewust voor gekozen en zijn daar over het algemeen zeer positief over. Het onder de mensen zijn; je nuttig kunnen maken; up to date blijven; meer financiële armslag; plezier en inspiratie putten uit het werk: het zijn alle argumenten die genoemd worden. De grootste groep werkende 65-plussers bestaat momenteel uit mensen met een eigen zaak, zoals zelfstandig ondernemers en freelancers.

Volgens het Interdisciplinair Demografisch Instituut komt dat enerzijds omdat mensen met een eigen zaak veel meer emotioneel gebonden zijn aan hun werk. Anderzijds kan het ook een noodzakelijkheid zijn, omdat er soms onvoldoende pensioenvoorzieningen zijn opgebouwd. Daarna bestaat het leger werkende 65-plussers uit mensen die nog klussen of advieswerkzaamheden doen voor de ex-werkgever of mensen die werken via (op senioren gerichte) uitzendbureaus. Wilt u zelf aan de slag, dan is het goed om te weten dat u niet gekort wordt op uw AOW.

Soms heeft het wel gevolgen voor het pensioen. Dit kan bijvoorbeeld worden uitgesteld. Of dat bij u het geval is, kunt u nakijken in uw pensioenregeling. Een ander groot voordeel voor oudere werknemers is dat de belastingtarieven na uw 65ste aanmerkelijk lager liggen. Is uw be-lastbaar jaarinkomen minder dan euro 16 265, dan betaalt u slechts 15,50 procent belasting (65-minners 33,40 procent). Ligt uw belastbaar jaarinkomen tussen de euro 16 265 en euro 29 543, dan bedraagt dit percentage 22,45 (voor 65-minners 40,35).

Momenteel is nog in de meeste cao's bepaald dat de arbeidsovereenkomst eindigt op 65jarige leeftijd. Als u daar geen zin in heeft, dient u een juridische procedure te starten. Wordt u weer aangenomen, dan is de werkgever niet langer gebonden aan de cao, maar alleen aan hetgeen staat omschreven in het Burgerlijk Wetboek. Daarin is geen sprake van inkomensgaranties.

Dat betekent concreet dat de wet op het minimumloon niet van toepassing is op 65-plussers. Als u graag wilt doorwerken en er staan in de cao geen leeftijdsgrenzen, dan gelden de in de cao overeengekomen loonschalen. Besluit de werkgever tot een tijdelijk dienstverband, dan geldt voor iemand van 65 jaar of ouder de flexwet. Op grond daarvan mag een werkgever niet meer dan drie keer een tijdelijk dienstverband aanbieden. Daarna moet de arbeidsrelatie tijdelijk (drie maanden) worden onderbroken, anders komt de werknemer in vaste dienst.

Waar u ook op moet letten, is dat u als werkende 65-plusser geen aanspraak meer kunt maken op een werkloosheids- of WAO-uitkering. De overheid gaat uit van het AOW en pensioen als vangnet. Let ook op zaken als huursubsidie en, als u in het ziekenfonds zit, de ziekenfondsgrens. Verdient u te veel dan kan dit consequenties hebben voor uw huursubsidie of, als u boven een bruto-jaarinkomen van euro 20 750 uitkomt, voor de deelname in het ziekenfonds: u dient dan meer premie te betalen.

Wat kunt u doen? Heeft u een eigen zaak, dan is het makkelijk: u kunt uw zaak net zo lang draaiende houden als u wilt. Ook freelancers kunnen bij wijze van spreken eindeloos door blijven werken. Meldt u zich aan bij een uitzendbureau voor ouderen, dan liggen vele banen voor het grijpen. Mensen die in de zorg hebben gewerkt, vinden over het algemeen snel een baan. Maar ook banen als brugwachter, suppoost of chauffeur zijn populair. Sommige bedrijven, zoals het autoverhuurbedrijf Quick Rental Service uit Nieuwegein, werken bij voorkeur met ouderen. Quick Rental betrekt al de chauffeurs al jaren naar volle tevredenheid via uitzendbureau Oudstanding. Ze zijn beleefder en maken minder brokken op de weg.