Door Geldermalsen is het beeld ontstaan dat relschoppen werkt

In Geldermalsen heeft het er alle schijn van. Nadat vorige week een raadsvergadering over het voorstel voor een asielzoekerscentrum met 1500 bedden moest worden afgebroken omdat relschoppers de zaal belaagden, besloot het college maandagavond het voorstel helemaal in te trekken. Dat gebeurde in nauwe samenspraak met gemeenteraadsleden tijdens een informele bijeenkomst in een hotel in Vianen. Afgezonderd van de buitenwereld deelden burgemeester, wethouders en raadsleden daar hun emoties over de rellen, zo vertelde burgemeester Miranda de Vries gisteren tijdens een persconferentie.

Schrik in de benen
Daarmee lijkt er een direct verband tussen die rellen en het intrekken van het voorstel: met de schrik in de benen krabbelt de gemeente terug. De relschoppers hebben zo niet alleen het democratische proces verstoord, zoals burgemeester De Vries vorige week zei, ze hebben het tot staan gebracht. Er komt geen nieuwe raadsvergadering over het plan. Het is van de baan nog voor er daadwerkelijk over is gestemd.

Het beeld dat de relschoppers in Geldermalsen met succes een azc hebben weten te torpederen wordt nog versterkt door de uitleg van burgemeester De Vries. Gisteren legde zij zelf veelvuldig een verband met de rellen. Het 'grove geweld' heeft 'diepe wonden' geslagen, vertelde ze. Uitgebreid beschreef ze hoe ze woensdagnacht de raadzaal inliep tussen de glasscherven en het puin. "Een beeld dat heel indringend en bedreigend was." Nu is haar hoogste prioriteit 'rust te brengen' in het dorp. "De polarisatie, die willen we nu stoppen."

Ze heeft, met andere woorden, nu wel iets anders aan het hoofd dan vluchtelingen opvangen. Eerst de harmonie in het dorp weer herstellen.

Ook zonder relschoppers gestrand
Succes voor de relschoppers? Het zou te simpel zijn om het afketsen van het plan alleen aan hen toe te schrijven. Ook zonder hun rellen zou het waarschijnlijk zijn gestrand. Raadsleden uit Geldermalsen lieten voorafgaand aan de vergadering van woensdag al weten zeer kritisch te zijn. Ze pleitten toen al voor uitstel van de beslissing. Ironisch genoeg verstoorden de relschoppers een democratisch proces dat wellicht juist in hun voordeel zou zijn uitgepakt.

Het verzet onder de bevolking was bovendien veel breder dan dat van de kleine groep die overging tot geweld. De burgemeester zei zaterdag in deze krant dat ze voor relschoppers, die nog voor de rechter moeten verschijnen, geen goed woord over had. Maar dat ze zich tot die grote, vreedzaam protesterende groep wel 'enorm te verhouden' had.

Gisteren voegde ze daar op de persconferentie aan toe dat ze niet genoeg naar die groep had geluisterd. Ze sprak van een 'inschattingsfout'.

Door het voorstel in te trekken, komt ze aan die grote vreedzame groep tegemoet. Maar daardoor ontstaat tegelijkertijd het beeld dat reschoppen werkt.