'Dit zou weleens de redding van het sinterklaasfeest kunnen zijn'

Redding van het sinterklaasfeest
Keizer stoorde zich de afgelopen paar jaren aan de sinterklaasliedjes. "Sommigen zijn echt niet meer van deze tijd," zegt de liedschrijver. Samen met zijn vriend Paul Passchier ging hij met oude liedjes aan de haal om ze te moderniseren. Ze maakten het boek 'Sinterklaasje kom maar binnen met je piet' dat binnenkort in de winkel verschijnt. Omstreden woorden als 'zwart', 'knecht' en 'straf staan niet op de bladzijden. Aanstootgevende zinnen zijn geschrapt. "We hopen dat voor- en tegenstanders van de pietendiscussie de liedjes waarderen," vertellen de twee vernieuwers. 'Dit zou weleens de redding van het sinterklaasfeest kunnen zijn,' hoorden we zelfs een paar keer."

De initiatiefnemers gingen zelfs in conclaaf met het ministerie van Sociale Zaken. Passchier is nu in gesprek met Asscher over de nieuwe liedmethode. De 1,5 miljoen basisschoolleerlingen in de leeftijdsgroep van 4 tot 14 jaar, moeten de liedjes al in 2014 gaan zingen. Ook 'hoofdpiet' Erik van Muiswinkel sprak enthousiast over de hergebruikte klassiekers. De burgemeester van Gouda, de stad waar dit jaar de sinterklaas intocht plaatsvindt, zegt fan te zijn van het boek.

Geen kaatsenballen maar chocomunten
Paul Passchier en Thedo Keizer wisten waar ze mee bezig waren. Ze vormen al 20 jaar een cabaretduo. Ze schrijven veel voor kinderen. Passchier bij Sesamstraat, Z@pp en bij het populaire kinderprogramma Woezel en Pip. Keizer is filmmaker en schreef onder andere voor Willem Wever, Tros en FoxKids. In het boek 'Sinterklaasje kom maar binnen met je piet' zijn er soms woorden weggelaten. Woorden zijn gemoderniseerd of veranderd. In plaats van 'kaatsenballen' staat in de herziene tekst bijvoorbeeld 'chocomunten'.

"Liedjes? Dat noem je liederen!" zegt Henk van Benthem. 'Liedjes' is te denigrerend volgens hem. De muziekwetenschapper, die gespecialiseerd is in het Sint-Nicolaaslied, denkt dat het werk geen lang leven beschoren is. "Ik voorspel dat het geen succes wordt. Liederen zijn kunstwerken. Als je die kunst uit zijn context haalt, dan wordt de kern aangetast. Iedere eerdere herziening op de klassieke liedteksten is tot nu toe een deceptie gebleken." De originele liederen waren gedichten van Jan Schenkman uit 1850 die later, in 1912, op muziek werden gezet.

Heiligenschennis
Keizer ziet de herziening op de teksten niet als heiligenschennis. "Om iets in leven te houden, moet je het soms moderniseren. Dat hebben we gedaan." De domineeszoon geeft voorbeelden. "De bijbel is met de jaren ook enkele keren op taal aangepast. Zo worden liedbundels in de kerk soms ook aangepast. Daardoor blijft het begrijpelijk voor de lezer." Volgens de schrijver was het een moeilijk werkje. "We zijn zeer nauwkeurig te werk gegaan. Nu klinken de liedjes weer lekker."

"Er moet een kunstenaar opstaan die nieuwe sinterklaas liederen schrijft. Je moet liedjes niet willen ombouwen," zegt Van Benthem. "Ik ga wel luisteren naar de liedjes die Thedo Keizer en Paul Passchier maken," bekent hij toch nieuwsgierig. Het eerste boek wordt uitgereikt aan een belangrijke bekende Nederlander. "Maar, daar wil ik nog niets over kwijt," zegt Keizer geheimzinnig. Volgende maand is de bundel van herboren liederen met een luister-CD te koop in de boekhandel.

Magie van de tekst
"We hadden gerekend op reacties critici. Negatieve reacties zijn er altijd. We gaan in gesprek via de mail. Er zijn ook heel veel positieve reacties bij. Hopelijk is dit een subtiele doorstart voor de traditionele Sinterklaasgewoontes. We willen dat kinderen de liedjes begrijpen. Kinderen moeten niet bang zijn voor de liedjes," beargumenteren de makers van het boek. Van Benthem ziet dat anders. "Kinderen hoeven de liedteksten niet altijd precies te begrijpen. Onbegrip heeft ook kracht. Het gaat bovenal om de magie van de tekst." Hij is het totaal niet eens met de revisie van historische Sintteksten.

"Het sinterklaasfeest heeft een belangrijke educatieve waarde," vertelt Keizer. "Dat merk ik ook in mijn gezin. Je deelt met elkaar, je viert samen en je kan creativiteit uitten in een surprise of gedicht." De schrijver schrok van de heftigheid van de pietendiscussie. "Mensen moeten elkaar daarin vrijlaten. Laat het iets meer los, en vier sinterklaas op je eigen wijze." De ontstaanspositie van zwarte piet moet vooral gerespecteerd worden, vindt Van Benthem. "De zwarte piet bestaat pas sinds 1850. De knecht van de Sint komt voort uit het oriëntalisme. Niet uit discriminatie." Hij kan zich wel voorstellen dat de discussie is ontstaan. "Zo'n sinterklaasfeest maakt nogal wat los. Maar, dat is niet genoeg reden om kunst uit de 19e eeuw te herschrijven," besluit de deskundige.