Die vrouwenbillen op zo'n zadel, geen gezicht

Karate, boogschieten, motorcrossen of snowboarden: je kunt het zo gek niet bedenken of Iraanse vrouwen doen het. En vaak zeer verdienstelijk. Er is zelfs een surfschool in het zuiden van Iran opgezet voor en door vrouwen. Maar fietsen? Dat is wel even andere koek.

Fietsende vrouwen zorgen momenteel dan ook voor een enorme controverse in de islamitische republiek. Mag het vanuit religieus oogpunt bezien nu wel of niet?

Deze vraag is centraal komen te staan door de zogenaamde schone-dinsdagcampagne, een burgerinitiatief waarbij mensen worden aangemoedigd om de auto op dinsdagen te laten staan en de fiets te nemen. Dit om luchtverontreiniging te verminderen. Ook vrouwen worden door de activisten aangemoedigd om de fiets te pakken. Maar niet iedereen is hier blij mee; van die draaiende vrouwenbillen op zo'n zadel, dat is toch geen gezicht?

Deze maand kwam een groep schone-dinsdag-fietsers voor een tocht bijeen in het Laleh-park. Mannen en vrouwen. Zelfs een aantal regeringsfunctionarissen deed hieraan mee. Maar de politie greep in, dreef de fietsers uiteen en verbood de tocht. De autoloze dinsdagbeweging had voor deze fietsbijeenkomst geen vergunning aangevraagd bij de gemeente, luidde de officiële verklaring voor het ingrijpen. Maar velen menen dat het ongenoegen over fietsende vrouwen de ware reden was.

De geestelijken buigen zich nu over de vraag of fietsen voor vrouwen is toegestaan. Velen vinden van niet en verwijzen hierbij ook naar een in 1996 gegeven aanbeveling door geestelijk leider Ali Khamenei, gericht aan functionarissen van het Iraanse ministerie van sport. Het luidt: "Als jullie het fietsen gaan promoten, hebben we straks allemaal fietsende meisjes in de straten van Teheran. Dit is duidelijk niet passend. Iraanse vrouwen die fietsen in de straten van Teheran kan men niet vergelijken met Chinese vrouwen die fietsten in de tijd van Mao maar ook in latere tijden, want bij hen kun je vrijwel geen verschil zien tussen fietsende mannen en vrouwen, vooral door het type kleding dat ze dragen. Maar Iraanse vrouwen met hun strakke broeken en overige nauwsluitende kledingstukken op opzichtige fietsen vormen een zondige vertoning."

Toch kwam een woordvoerder van geestelijk leider Khamenei onlangs met de uitspraak dat fietsen wel is toegestaan, mits de vrouw in kwestie hierbij niet de aandacht op zichzelf vestigt. Conservatieve media blijven echter beweren dat de ayatollah het concept van fietsende vrouwen helemaal niet steunt. En al helemaal niet wanneer ze zo modern zijn uitgedost als de vrouwen die meededen aan de schone-dinsdag-fietstocht.

De vooraanstaande geestelijke ayatollah Makarem Shirazi mengde zich ook in de discussie. Volgens hem is er niets mis met fietsen op zich als men 'de situatie maar zorgvuldig evalueert en vermijdt dat de fietsactiviteit een verhoogd risico op gevaar of zonde met zich meebrengt'.

Ondertussen weigeren veel bedrijven die in Teheran publieke fietsprojecten uitvoeren, om fietsen te leveren aan vrouwen. Zo ook de medewerkers van het bedrijf Parsa. Vrouwen krijgen hun fietsen niet mee, omdat die volgens het bedrijf functioneel moeten zijn; de fiets is bedoeld om mee naar en van het werk te rijden en dient niet als recreatie-object. Waar het dus op neer lijkt te komen is dat hun fietsen te serieus zijn om aan vrouwen uit te lenen.

In Mahriwan, een stad in de Iraanse provincie Koerdistan, was de politie ook niet happig op al die fietsende vrouwen op straat en verbood dit. De plaatselijke schone-dinsdagactivisten protesteerden hier echter tegen. Uiteindelijk besloot de gemeenteraad als compromis een deel van het vrouwenpark in te richten als fietsgebied. Vrouwen mogen daar een beetje rondfietsen ter vermaak. Voor een fatsoenlijke vrouw mag de fiets dus blijkbaar geen volwaardig vervoermiddel zijn maar slechtst een stuk speelgoed.

undefined