Deo op luchtdruk: wel of geen gebakken lucht?
De nieuwe verpakkingen deodorant, douche- en scheerschuim van merken als Vogue, Therme en De Vergulde Hand zijn sinds kort uitgerust met een compartiment luchtdruk dat drijfgassen vervangt.
Het systeem werkt via een verschil in druk tussen de top en de bodem, zodat de inhoud tot de laatste druppel naar boven wordt geperst. Een groene draai waarin vijf jaar onderzoek zit, claimt luchtdrukspuitbussenfabrikant Airopack.
Gewone spuitbussen voor deodorant, parfum of scheer- en doucheschuim werken op drijfgas. De gasdeeltjes zijn dan vermengd met het product en worden samen met de overige inhoud de bus uitgespoten. De beruchtste drijfgassen bevatten cfk's, die sinds midden jaren negentig zijn verboden omdat ze de ozonlaag opvraten. Cfk's zaten in de koelvloeistof van koelkasten maar ook in spuitbussen. Guus Velders van het RIVM, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, zegt dat sinds het verbod op cfk's voornamelijk koolwaterstoffen worden gebruikt als drijfgas. Deze tasten de ozonlaag niet aan.
Volgens Airopack zijn de stoffen die cfk's hebben vervangen toch nog steeds slecht voor het milieu. Op de site www.careforclimate.info stelt het bedrijf: 'De term aerosol wordt vaak gebruikt voor de inhoud van een spuitbus. Aerosolen hebben een aanzienlijk effect op het klimaat omdat ze zonnestraling absorberen en weerkaatsen. Ook beïnvloeden ze de hoeveelheid waterdruppeltjes in de atmosfeer (smog) en dus de hoeveelheid bewolking. Kortom: aerosol doet aan luchtverontreiniging.'
Dat klopt wel min of meer, zegt Twan van Noije van de afdeling klimaatonderzoek van het KNMI, maar het is irrelevant en dus mis-leidend.
"De aerosolen die invloed hebben op het klimaat en de kwaliteit van de buitenlucht ontstaan onder andere door de uitstoot van ammoniak en roet. Energie- opwekking, industrie, transport en landbouw zijn daar de belangrijkste veroorzakers van. De aerosolen die uit spuitsystemen van cosmetica komen, zijn totaal onbelangrijk."
Van Noije vindt de stelling erg knullig opgeschreven. "De hoeveelheid waterdruppeltjes in de atmosfeer is niet hetzelfde als smog en je kunt niet zeggen dat aerosol 'doet aan luchtverontreiniging'."
Michiel van der Molen, docent meteorologie en luchtkwaliteit aan de Wageningen Universiteit, beaamt dat. "Aerosolen zijn vaste deeltjes die in de lucht zweven. Dat kan stof zijn, zand uit de Sahara, roet of fijnstof, maar het kunnen ook restdeeltjes zijn van verdampte druppels drijfgas en cosmetica. Aerosolen kunnen inderdaad watermoleculen aantrekken, maar het is zeker niet bij voorbaat te zeggen dat ze ook tot meer wolken leiden."
Hij ziet dan ook geen verband tussen deodorant en smog. "De meeste spuitbussen worden binnenshuis gebruikt. De aerosolen daarin zullen grotendeels ver-dampt of neergeslagen zijn voor- dat ze naar buiten kunnen ontsnappen."
Daarbij denkt hij dat cosmetica zelf de grootste bijdrage levert aan aerosolen. "Als de drijfgassen zelf echt gassen zijn, zijn het geen vaste deeltjes en dus geen aerosolen. De cosmetica zelf bestaat wel uit vaste deeltjes. Dan zou Airopack claimen een oplossing te hebben voor iets wat geen probleem was, terwijl ze het 'echte' probleem, namelijk verstuivende cosmetica, niet noemen."
Frank Smits van Airopack is niet onder de indruk van deze tegenwerpingen. "De wereldwijde markt voor drijfgassen is goed voor tien tot vijftien miljard spuitbussen per jaar. Je maakt mij niet wijs dat een besparing in drijfgasgebruik geen milieuwinst oplevert."
Het voordeel van de luchtdrukspuitbussen zit volgens Smits niet alleen in het vermijden van drijfgas, maar ook in de kleinere verpakking. "We hebben het Zwitserse bedrijf Climatop de kooldioxide-voetafdruk van een standaard 200 milliliter aluminiumbus laten vergelijken met een Airopack. Alleen al op basis van grondstoffen scoorde de Airopack 74 procent lager op CO2-uitstoot en 42 procent lager op energieverbruik."
Dat komt met name door het volume van het product, zegt hij. "In een willekeurige aluminiumbus zit voor ongeveer één derde drijfgas. Als je dat eruit haalt, scheelt dat enorm in de benodigde grondstoffen voor de verpakking. Zeker bij aluminium, dat veel energie kost om te maken. Voor het luchtdruksysteem heb je alleen kunststof nodig."
Bas Henzing van TNO is ook enthousiast over de Airopack. "De uitleg over aerosolen op de website is slordig, maar verder heeft Frank Smits helemaal gelijk. Zijn product bespaart zowel op drijfgas als op de verpakking. Het is zeker minder milieubelastend."
De luchtdruksystemen zitten in deodorant en schuimproducten van Therme, Vogue, Amando en De Vergulde Hand. Deze producten zijn onder andere verkrijgbaar bij het Kruidvat.
Meer info op www.careforclimate.info en www.airopack.com.
Een kritische blik op producten en diensten
undefined
