Decadent weiland
De Karavaan
’Maat voor maat’ van Shakespeare door toneelgezelschap ’t Woud, t/m 27/7 in het weiland van boerderij De Voert bij Bergen. www.karavaan.nl of 023-5531469.
Oog in oog met zijn beul laat de gevangengezette dronkelap het er niet bij zitten, en borrelt nog steeds van verzet en verontwaardiging: „Niemand maakt mij wijs dat ik vandaag dood moet!”
Dat is mooi en fier gezegd, maar in de stad die een hertog jarenlang vredelievend bestierde (Wenen), heersen van de ene op de andere dag andere wetten. Eerst had de hertog het op bordelen, pooiers en op verloedering in het algemeen gemunt. Maar de door hem aangestelde stadhouder begint met zijn ’preutsheidpolitie’ een waar schrikbewind. Zelfs het bezwangeren van je aanstaande bruid is levensgevaarlijk geworden, want geldt vanaf heden als blijk van ontucht waarop de doodstraf staat. In de schalkse vertaling van Janine Brogt en regisseur Christiaan Mooij: „Hij moet sterven omdat hij de fles wijn met een trechter vulde.”
Met ’Maat voor maat’ of ’Leer om leer’ schreef Shakespeare een van zijn rafeligste stukken. De verhaallijntjes zwieren alle windrichtingen op, zijn het ene moment uitgemolken traag, en even later flinterdun al weer verdampt. Beetje lafferig onthand type, die hertog. Want hij wil die vermeende verloedering in zijn stad wel aanpakken, maar niet eigenhandig. Dat moet zijn stadhouder Angelo maar doen. Zelf vlucht de hertog, en keert alleen vermomd als monnik in dat verdecadente Wenen terug om zo incognito te zien hoe paladijn Angelo met z’n herstelwerkzaamheden vordert.
Toneelgezelschap ’t Woud heeft het zichzelf en z’n toeschouwers niet gemakkelijk gemaakt om ’Maat voor maat’ te kiezen, én voor de buitenlocatie in een weiland buiten Bergen. Weliswaar krijgen de toeschouwers vooraf dekentjes tegen de optrekkende vochtigheid en regenjacks voor ’t geval dat op de tribune zonder afdakking. Als het dan toch zonodig ’locatietheater’ moet zijn, waarom dan niet voor tien dagen het Bergense ’Huis met de Pilaren’ ontruimd, en ’Maat voor maat’ daar vertoond? Beschouw het Bergense dichterscafé die dagen even als stadhuis van Wenen, waar de troebele tijden worden besproken en getoond.
Weliswaar belicht de ondergaande zon de slootjes, hekwerken, kreken en hooischelven van het weiland schilderkunstig adembenemend, maar dat heeft allemaal niks met ’Maat voor maat’ te maken. Bovendien hoeven de toneelspelers zelf dan niet kilometers door het spekgladde gras te banjeren, hun woorden niet aan de aanwakkerende avondwind verliezend. Petje af, overigens, dat gezelschap ’t Woud zich niet door modieuze microfoonversterking laat verleiden!
Dwars tegen die polderwind en nattigheid zetten de acteurs van ’t Woud hun beste beentjes voor; met de boegbeelden Margien van Doesen als de kwezelzieke Isabella en Jos van Hulst als de in z’n eigen ouwewijvekletskwaak ten onder gaande Lucio.
Maar de enscenering is te braaf, zeker daar het verhaal zelf al rammelt als een skelet in de kermiskast. Binnen het kwartier is de boodschap duidelijk dat een samenleving zichzelf verstikt zodra iedereen zich millimetergewijs aan wetjes gaat houden. En dat ’verpreutsingsdecreten’ tegen bordelen, tabak of spotprenten juist eerder onheil dan zegen voor het volk betekenen.