De werkelijkheid is verdreven, en God dus ook

Terwijl hij daar happend in een snack over een grasveldje liep, zag hij ineens God in een oude autoband die daar lag. "Ik zag licht, zo sterk dat ik er niet naar kijken kon." Toen ik dat hoorde, moest ik denken aan de wielen waarop God rijdt in het vurige visioen van de profeet Ezechiël.

U kunt de schouders ophalen, maar als theoloog moet ik hier iets mee. Dit roept vragen op. Waarom bij een pompstation? Is God soms op de vlucht? De troosteloze terreinen rond een pompstation doen me altijd denken aan het veld van de pottenbakker, dat volgens het evangelie van het geld van Judas' verraad werd gekocht.

God is de bron van de werkelijkheid, maar vandaag wordt de werkelijkheid verdreven en dus hij ook. We leven in een schijnwereld. Het Witte Huis zit in een grote bubbel en scheldt op de pers die op zoek is naar de waarheid. De Britse premier May zegt dat ze de Europese Unie niet wil ondermijnen maar scheurt ondertussen haar land daaruit los. Eerder organiseerde onze regering een 'raadgevend' Oekraïne-referendum, maar doet daarna alsof ze verplicht is het resultaat uit te voeren - had ik dat van tevoren geweten dan was ik toch maar naar het stembureau gegaan.

God is de 'really Real'

We leven in een wereld vol nepwaarheden waar God niet tegen kan. Hij is de Schepper van de werkelijkheid, zegt de Bijbel; de 'really Real' zeggen filosofen. Maar zijn grote daden worden tegenwoordig door Donald Trump verzonnen, van het dirigeren van de regen bij zijn inauguratie tot en met een wonderbaarlijke vermenigvuldiging van bezoekers.

Verraden en verlaten woont God in een rafelige band op dat veldje bij het pompstation. Op de snelweg razen de mensen in hun auto's aan hem voorbij, ieder in zijn eigen bubbel. Hoe komt het eigenlijk dat jij hem zag? vraag ik mijn kennis. Hij zegt dat hij het ook niet weet. Wel had hij iets ongewoons gedaan. Toen hij de benzine afrekende, zag hij bij de kassa een snack liggen die hij nog niet kende, iets met hazelnootjes die hij nooit at. Hij wilde die toch eens proberen, een stap waardoor hij uit zijn vertrouwde routine brak.

Kon hij daarom God zien? Door het eten van een onbekende snack? Het doet me in de verte denken aan gelovigen die voor een stukje brood dat steeds weer anders smaakt naar de kerkdienst gaan.

Een nepargument

Heb je nog een selfie met die autoband gemaakt? vraag ik. Hij vertelt dat hij daar niet aan toe is gekomen. Een collega zag hem en sprak hem aan. Ze kregen het over de naderende verkiezingen. Het bleek dat ze het eens waren met D66 die vindt dat de woorden 'bij de gratie Gods' in wetsvoorstellen geschrapt moet worden, 'om een duidelijke scheiding tussen kerk en staat te bewerkstelligen'.

Maar dat is een nepargument, zeg ik, seculiere bubbelbabbel! De uitdrukking luidt toch niet 'bij de gratie van de kerk'? Sinds wanneer is God beperkt tot de kerk? Hij is ook daar bij het pompstation, zie je hem trouwens nog in die oude band? Nee, zegt hij ontdaan, het schitterende licht is weg.

Dat kan kloppen. Als we zo doorgaan, wordt het volgens de profeet Ezechiël als een louterend vuur over de wereld uitgestrooid.