De soap van de Zaanse Onafhankelijke Groepering is voorbij

ZAANSTAD - Met de ontslagbrief van wethouder Leny Vissers-Koopman is deze week na ruim 25 jaar een einde gekomen aan het optreden van de Zaanse Onafhankelijke Groepering in de Zaanse politiek. Bij de jongste verkiezingen in maart genoot ZOG nog het vertrouwen van meer dan 15000 kiezers, goed voor elf zetels in de raad, nu resteert enkel de historie.

Ruut Verhoeven

Nadat de luis in de pels van het Zaanse bestuur zelf op het pluche terechtkwam, is het snel bergafwaarts gegaan met deze opvallende lokale partij. ,,Besturen is afspraken nakomen'', stelde PvdA-burgemeester R. Vreeman nuchter vast in het Noord-Hollands Dagblad. ,,Samenwerken betekent geven en nemen. Soms moet je daarvoor je eigen mening op de achtergrond zetten.''

Aan meningen geen gebrek bij ZOG. Als oppositiepartij waren de 'onafhankelijken' gewend fel van leer te trekken tegen ongewenst collegebeleid. De groepering is midden jaren '70 opgericht door diverse dorpsraden in de gemeente. Zij wilden meer invloed voor de gewone burger op het in hun ogen regenteske optreden van de toen nog oppermachtige PvdA. ZOG groeide gestaag en behaalde bij de verkiezingen in 1998 vijf zetels.

Bij de discussie over een plek voor een gevangenis vorig jaar kon ZOG rekenen op veel bijval. Vooral dankzij de inspanningen van deze lokale partij stemden de Zaankanters een jaar geleden per referendum massaal tegen de lokatie Vijfhoekpark. Succes bij de raadsverkiezingen kon dan ook niet uitblijven: ZOG werd bij de raadsverkiezingen prompt de grootste en aartsrivaal PvdA (zes zetels) bijna gehalveerd.

Maar zoals elke medaille kende ook deze een keerzijde. Als grootste partij kon en wilde ZOG niet langer bestuursverantwoordelijkheid uit de weg gaan. Met twee wethouders nam de partij kort voor de zomer plaats in het nieuwe college.

Een van hen, Leny Vissers, behoorde vanwege haar felle oppositietoon niet tot de meest populaire politici onder bestuurlijk Zaanstad. De omschakeling naar besturen ging haar niettemin makkelijker af dan haar achterban. Een conflict over een groenstrook bij het bedrijventerrein Westzanerpolder deed twee fractieleden in september besluiten een eigen partij te beginnen: TEL (Teuntje en Louis). Eerder al -amper een week na de verkiezingen- was een ander lid uit de fractie gezet vanwege diens dubieuze levenswandel.

De bouw van 1500 extra woningen op de Vinex-locatie Saendelft betekende de ondergang van ZOG. Onder het mom van 'je kunt je er niet tegen blijven verzetten als een meerderheid in de raad ervoor is', slikte wethouder Vissers dit heikele punt uit het collegeprogram. Dat was voor drie partijgenoten een brug te ver. In het verkiezingsprogramma had ZOG zich nog fel tegen extra woningen gekeerd. De drie stemden tegen en voegden zich vervolgens bij TEL.

Reden voor VVD, CDA en GroenLinks om opnieuw naar de verdeling van de wethouderposten te kijken. Partijvoorzitter en wethouder Oosterveld van ZOG en fractievoorzitter Molenaar meenden dat collega Vissers maar het veld moest ruimen vanwege haar impopulariteit. Secretaris J. Vissers -echtgenoot van de gewraakte wethouder- schorste de ZOG-prominenten.

Het slot van de soap kondigde zich eind vorige week aan tijdens het crisisberaad van de Zaanse raad. Wethouder Oosterveld trad af en fractievoorzitter Molenaar liet weten met twee getrouwen een nieuwe fractie te beginnen: Democratisch Zaanstad. De resterende twee ZOG'ers gaan elk hun eigen weg in een eenmansfractie. ZOG-wethouder Vissers deed met haar ontslagbrief deze week definitief het licht uit.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden