De slapenden in de moskee zijn de ware bezoekers
Bij een reis naar Afghanistan ontkom je niet aan een moskeebezoek. Of je het wil of niet: de gewoontes, je gastheer, de wind of je eigen nieuwsgierigheid voeren je er naartoe.
Geen van deze redenen gelden echter voor mij. Waarom zit ik dan opeens in de moskee? Is het de lichtblauwe kleur van de moskee die mij op het dwaalspoor brengt? Ik heb een zwakte voor alles wat blauw is. Of wellicht is het mijn zoektocht naar God, die tegenwoordig nergens meer te vinden is.
Enfin. Ik zit in de moskee en tref hier in plaats van biddende, smekende, wiebelende en trillende vrome mannen en vrouwen nog een andere categorie: in slaap wiegende mensen.
Handen omhoog en gezichten naar de lucht
In mijn leven heb ik allerlei moskeebezoekers gezien. Moskeegangers die in rijen schouder aan schouder strak naast elkaar staan, met handen aan de oorlellen Allahoe Akbar zingend, om daarna met handen op de knieën, zoals bij een Japanse groet, te buigen. Deze mensen knielen vroom met het voorhoofd op het gebedskleed om soebhana rabbi-al a'la (heilig is mijn Heer de allerhoogste) te neuriën. Deze moskeegangers besluiten hun gebed met de handen omhoog en gezichten naar de lucht, alsof God hoog op de wolken luiert of op een andere planeet zijn hof houdt, vergetend dat God in henzelf zit. Dit zijn de geroutineerde moskeegangers.
Andere bezoekers zijn mensen die graag gezien willen worden. Ze staan altijd op de eerste rij, zijn mooi gekleed en gul met het uitdelen van hun aalmoes. Ze verlaten de moskee met hetzelfde gekuch en gerochel als waarmee ze binnenkomen. Dit zijn de pronkende moskeegangers.
Verveling
Er zijn mensen die door een overvloed van tijd en verveling in de moskee komen knielen. Deze groep houdt alles nauwkeurig in de gaten en gedraagt zich als mentoren in de moskee. "Laat je schoenen daar, ga daar in de vierde rij zitten en vergeet je keppeltje niet." Geen enkele onzedelijk gedraging ontgaat hen. De gepensioneerden zijn in de meerderheid bij deze groep. Dit zijn de verveelde moskeegangers.
Er is ook een groep die alleen tijdens de verkiezingen naar de moskee komt om stemmen te winnen. Zodra ze hun doel hebben bereikt, verlaten ze de moskee met dezelfde snelheid als waarmee ze binnen waren gekomen. Dit zijn de opportunistische moskeegangers.
Sociale controle
Dan zijn er nog mensen die uit sociale controle en gewoonte de moskee bezoeken. Ze zouden liever voor de TV willen hangen, met de afstandsbediening in de hand. Of thuis met hun kinderen spelen of het liefst van het gezelschap van hun vrouwen genieten, of een vriend bezoeken om over politiek te discussiëren. Maar de ogen van de sociale omgeving dwingen hen om zich tijdens de gebedstijden op te sluiten in de moskeeën. Dit zijn de sociale moskeegangers.
En nu ontdek ik dat er nog een andere groep moskeegangers bestaat. Mannen die zorgeloos en zonder angst in de middaguren de moskee binnenkomen. Ze zoeken een geschikt plekje, liggen op de grond, hun bovenarm gebruikend als een kussen om een dutje te doen. Ze maken zich nergens druk om. Niet om de autoriteit van de Mullah, de regering en zelfs niet om de macht van de Allerhoogste.
Dit zijn de slapende moskeegangers.
Liefde op het eerste gezicht
Uit het niets openbaren zich voor mijn ogen de slapenden in de moskee. Ze stelen meteen mijn hart. Liefde op het eerste gezicht. Zij zijn de ware bezoekers van het gebedshuis zoals bedoeld is. Kom binnen, (be)rust, blijf jezelf en vrees God niet. De wereld kan je voor de gek houden, maar God niet. God houdt van eerlijkheid en oprechtheid.
Liever een rechtschapen slapende in de moskee, dan een bedrieglijke schreeuwende op de preekstoel.
Standplaats
In de rubriek 'Standplaats' schrijven de correspondenten van Trouw over persoonlijke indrukken en ervaringen uit het dagelijks leven in hun gebied. Deze keer: Haroon Parvani uit Afghanistan.
