'De schuldige is de PvdA-fractie'
AMSTERDAM - 'Ook de media zijn verliezer.' Burgemeester Cohen legde gisteren de schuld voor het aftreden van zijn wethouder van onderwijs en sociale zaken bij de pers. Oudkerk ziet zijn fractiegenoten als schuldigen. Bestuurskundige Hoetjes vindt dat de PvdA de zaak anders had moeten aanpakken.
,,Niet de media, niet Parool-columniste Heleen van Royen, maar de PvdA-fractie is de schuldige'', was Oudkerks reactie nadat de Amsterdamse PvdA-fractie hem maandagnacht de laan had uitgestuurd. Oudkerk was volgens de fractie niet te handhaven, nu bekend is dat hij de tippelzone aan de Theemsweg bezocht. Die werd vorige maand gesloten nadat was gebleken dat de zone vooral een vrijplaats was voor slachtoffers van vrouwenhandel.
Oudkerk heeft nooit overwogen op te stappen. Hij had zijn lot liever in handen gelegd van de gemeenteraad. Hij krijgt daarin bijval van de Maastrichtse bestuurskundige B. Hoetjes, specialist op het gebied van integriteit van het openbaar bestuur. Die vindt het onjuist dat de beslissing achter gesloten deuren is genomen. Dat riekt naar achterkamertjespolitiek.
Hoetjes: ,,We doen niet genoeg aan volksvertegenwoordiging. Zoiets moet in de openbaarheid worden besproken. Dan hadden andere partijen kunnen vragen naar de beweegredenen van de PvdA om het vertrouwen in hun wethouder op te zeggen. Was het fatsoensrakkerij? Lagen de verhoudingen niet lekker? Oudkerk gaat weg via een zijdeur en dan blijft er altijd iets hangen.''
De val van Oudkerk maandagnacht was de finale. Het Parool bleek zaterdag te beschikken over gedetailleerde informatie over zijn bezoeken aan de tippelzone. Ook dat Oudkerk in 2000, toen nog kamerlid, aangifte had gedaan van chantage lekte uit. Er zouden videobeelden bestaan van hem bij een Haagse prostituee.
Na die nieuwste onthullingen, die volgden op nieuws over internetsurfen naar porno, cocaïnegebruik en hoerenloperij, volgde druk getelefoneer. Zowel partijleider Wouter Bos, partijvoorzitter Ruud Koole als burgemeester Cohen vroegen zich tegenover Oudkerk af of hij nog verder kon. Ook zijn fractie had twijfels. Maar Oudkerk gaf het ook maandag niet zo maar op. Hij soebatte lang met de fractie, voor die uiteindelijk unaniem besloot dat hij weg moest. De hoofdconclusie: 'Het is onwerkbaar geworden', aldus fractievoorzitter Halbertsma.
Ook burgemeester Job Cohen zoekt schuldigen in de journalistiek. ,,Natuurlijk is Oudkerk in de eerste plaats zelf de oorzaak'', zei hij. Een goede tweede zijn volgens Cohen 'de media'. Die hebben een dubieuze rol gespeeld door onevenredig veel over het privé-leven van de wethouder te schrijven, ook waar het geruchten betrof. ,,Het ging ook steeds maar over de snuivende wethouder, terwijl hij nog nooit coke heeft gebruikt'', zei Cohen.
Wel waar was dat Oudkerk de tippelzone bezocht. Cohen: ,,Eind 2002 heb ik heb gezegd: je maakt je kwetsbaar als je daarmee doorgaat.'' Hoetjes is het met Cohen eens dat de media hun grenzen zelf moeten vaststellen. ,,Media moeten zich afvragen of ze alles voluit moeten publiceren.''
Andere partijleden zijn er minder zeker van dat de media Oudkerk de nekslag hebben gegeven. PvdA-prominent Jacques Monasch, die bij de verkiezingsnederlaag van Ad Melkert campagneleider was, legt de oorzaak bij de verziekte en in zichzelf gekeerde sfeer in de PvdA-Amsterdam.